Welkom

In het lectoraat ‘Wetenschap en Techniek in het Onderwijs’ van Saxion worden taalgerichte lessen voor wetenschap en techniek ontworpen en beproefd. In dit artikel laten de auteurs aan de hand van een uitgewerkte lessenserie over drijven en zinken zien hoe leraren zelf lessen kunnen ontwerpen waarin zowel aandacht is...

Het Behavioural Science Institute van de Radboud Universiteit heeft zich de afgelopen jaren bezig gehouden met de vraag in welke mate de ontwikkeling van rekenvaardigheid afhankelijk is van taalvaardigheid en wat de invloed is van ouders op de ontwikkeling van het rekenen in de onderbouw van het primair onderwijs. I...

Woorden kun je bekijken alsof het getallen zijn. In dit artikel laat de auteur zien dat je ook met woorden allerlei ‘rekenbewerkingen’ kunt uitvoeren: verdubbelen, optellen en vermenigvuldigen. Daarmee laat hij zien hoe taalbeschouwingslessen nieuwsgierigheid kunnen wekken en kunnen uitdagen tot onderzoek.

Van start tot finish volgen we hoe de kinderen van groep 6 van KBS de Achthoek in Amsterdam binnen het thema Dieren aan hun werkstukken werken. Een enthousiasmerende activiteit waarbij verschillende vakken met elkaar geïntegreerd worden.

De taalronde (zie kader) is ontwikkeld om de taalontwikkeling van kinderen te stimuleren. Regelmatig komen in taalrondes rekenkundige begrippen en vraagstukken voorbij. Vaak gebeurt dat spontaan, maar je kunt als leraar ook bewust geschikte onderwerpen kiezen om kinderen gemotiveerd aan het rekenen te krijgen. Aan d...

Helen Reed is gepromoveerd aan de Vrije Universiteit Amsterdam op het onderwerp: Wiskundig denken, leren en presteren. Ze heeft o.a. onderzoek gedaan naar het stimuleren van het causaal redeneren bij kleuters.

Taal en rekenen-wiskunde hebben veel gemeen. In beide vakken worden symbolen gecombineerd tot betekenisvolle eenheden: lettertekens tot woorden en cijfersymbolen tot getallen. Woorden vormen samen zinnen en getallen gecombineerd met bewerkingstekens vormen ‘rekenzinnen’. Maar wiskundetaal heeft ook verschillende eig...

Poëzie is meer dan alleen taal. In de vorm en de inhoud van gedichten spelen ook getallen vaak een rol. Gebruik deze lessuggesties om met leerlingen uit de middenbouw met getallen in gedichten aan de slag te gaan.

Bekijk hier de inhoudsopgave van deze editie.

Door Joanneke Prenger.

Wilt u uw zaakvaklessen uitdagender maken? Voer dan taaldenkgesprekken met uw leerlingen. Daarmee slaat u twee vliegen in een klap: u werkt aan zaakvakdoelen én aan taalontwikkeling. In ontwerponderzoek is een onderbouwde, samenhangende didactiek ontwikkeld die in de praktijk uitvoerbaar is én toepasbaar is in alle ...

Sinds het schooljaar 2014/15 zijn er twee nieuwe methoden voor aanvankelijk lezen op de markt: Veilig Leren Lezen Kim-versie en Lijn 3. In dit artikel bespreken de auteurs de vernieuwingen in de didactiek van de leerlijnen technisch lezen en spelling met de onderdelen aanleren van de letters, woordlezen en spelling....

Wie schrijven louter evalueert aan de hand van toetsen of het verbeteren van schrijfproducten, krijgt slechts een beperkt zicht op de schrijfcompetenties van leerlingen. In dit artikel tonen de auteurs de kracht van een schrijfportfolio aan. Zij kaderen het portfolio binnen een visie op breed evalueren en binnen een...

Taalonderwijs in beeld.

Het correct leren spellen van werkwoorden heeft het imago van ‘moeilijk’. Het effect daarvan is dat in spellinglessen het omgaan met werkwoorden uitgebreide aandacht krijgt. Het gevolg is echter dat het juist daardoor onnodig moeilijk gemaakt wordt. Dit is helemaal niet nodig, want het correct spellen van werkwoorde...

Carmen Damhuis promoveerde op 13 februari aan de Radboud Universiteit. Zij deed onderzoek naar de woordenschatverwerving van kleuters. Erika van Steensel-Mollema is afgestudeerd aan de pabo van de Christelijke Hogeschool Ede. Ze heeft onderzoek gedaan naar het effect van muziekonderwijs op de taalontwikkeling bij kl...

Dat lezen belangrijk is voor kinderen, dat is bekend. Maar wat doen leraren in groep 7 en 8 om hun leerlingen te laten lezen? Welke activiteiten en typen leesbevordering gebruiken leraren? Spelen verschillen tussen leraren een rol? En laten leraren zich leiden door hun leerlingen?

‘Loont’ het om kinderen in hun eerste levensjaar voor te lezen? Meer dan interacties tussen ouder en kind tijdens eten of spelen, is voorlezen een stimulans voor de taalontwikkeling. Veel ouders denken echter dat je baby’s niet kunt voorlezen “want ze begrijpen toch niet wat je zegt, ze stoppen boekjes liever in hun...

Dichten rond 4/5 mei.

Door Joanneke Prenger.

Bekijk hier de inhoudsopgave van deze editie.

Met elkaar lezen leerlingen van groep 5/6 een tekst over aardbevingen door gaswinning in Groningen. Er moet iets gebeuren, vinden de kinderen. Ze gaan in drie of viertallen een eerste versie van een brief aan Minister Kamp schrijven. Ze genereren samen ideeën en overleggen over de formulering en opbouw van de tekst....

De Kidsbieb in Assen wordt gerund door de kinderen van groep 7 van OBS De Driemaster en CBS De Lichtbaak. Met ondersteuning van de Bibliotheek Assen is de ruimte ingericht als
kinderbibliotheek. Voor en door kinderen. Kinderen verantwoordelijkheid geven bij het bevorderen van lezen, daar draait het om in de aanpak v...

We vinden veel kinderen op scholen die wel willen, maar niet kunnen lezen. Ze slagen er onvoldoende in om woorden goed en snel te ontsleutelen. Deze leerlingen hebben méér leesondersteuning en méér leesoefening nodig dan de gemiddelde leerling. Dit artikel betoogt dat met goed onderwijs de leesproblemen bij een groo...

Taalonderwijs in beeld.

Mindmappen wordt steeds vaker als werkvorm in het onderwijs gebruikt. Het helpt leerlingen bij het structureren en onthouden van informatie. Dit artikel geeft een beschrijving van deze werkwijze, aangevuld met praktische handvatten om in uw eigen kleutergroep met mindmappen aan de slag te gaan!

Annelie Meuleman-Jager is masterstudent Leren & Innoveren en heeft onderzoek gedaan naar het monitoren van eigen tekstbegrip van leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs. Nina Wassink studeerde Neerlandistiek aan de RUG en deed onderzoek naar de verbinding tussen het poëzieonderwijs en het taalonderwijs op ...

‘Excellente leerlingen worden onvoldoende uitgedaagd’ is een veelgehoord geluid. Maar wat is dan een zinvolle en aantrekkelijke aanpak voor deze groep kinderen? Volgens de auteurs kun je door te werken met MY POD tegemoet komen aan de behoefte van de excellente leerling. Hiermee kunnen leerlingen werken aan een eige...

De magische aantrekkingskracht van de computer is er! Zodra het internet opgestart is, is er een hoge mate van betrokkenheid in je groep. Of het nu een website, een filmpje, of om Pinterest met foto’s gaat. Het werkt! In dit artikel aandacht voor Twitter: Hoe kun je Twitter inzetten als middel voor taalonderwijs?

‘Dit wordt een topjaar voor mij, denk ik. Ik zal mijn beste en mooiste zinnen en beelden boven halen!’ zegt de 11-jarige Yasmin Kirhan die met haar gedicht Kleuren in de straat de vijfde Kinderstadsdichter van Sint-Niklaas, België is geworden.

Door Joanneke Prenger.

Bekijk hier de inhoudsopgave van deze editie.

Isabelle Vingerhoets vertelt hoe leraren die ontwikkelingsgericht werken er in slagen om in groep 3 het leren lezen zinvol te maken met lees- en schrijfactiviteiten die voortvloeien uit thema’s in de klas, de vragen van kinderen en interessante boeken en spelactiviteiten. Ideeën die ook bruikbaar zijn op scholen die...