Beste lezer...
is hoofdredacteur van MeerTaal
Als je de onderzoeken over lezen bekijkt, doen wij in Nederland niet meer mee aan de strijd om de titel ‘Beste lezer’. Op het gebied van leesvaardigheid en leesmotivatie halen wij zelfs niet eens meer de top 10. Hoe kan dat? In de digitale wereld waarin we nu leven, lezen jongeren meer dan ooit. Maar we zien dat het lezen zich vooral beperkt tot korte berichten op nieuwssites, ondertitels van films en series en berichten op sociale media.
Jongeren kunnen als de beste snel informatie vinden op internet: zij scrollen, skimmen, scannen, klikken en swipen dat het een lieve lust is. Het letterlijk begrijpen van dit type functionele teksten is niet het probleem. Het probleem is vooral het gebrek aan ‘diep lezen’, het langere tijd geconcentreerd je tanden zetten in een tekst en erover nadenken. Dit is een cruciale vaardigheid in deze tijden van fake news en complottheorieën. Maar diep lezen is ook: verdwijnen in een verhaal, lekker wegduiken met een boekje in een hoekje en pas weer tevoorschijn komen als de laatste bladzijde uit is. Helaas laten onderzoeken naar leesplezier en leesmotivatie zien dat zeker de helft van de leerlingen in het voortgezet onderwijs
lezen niet leuk vindt. Als je lezen niet leuk vindt, ga je het ook minder doen en word je er minder goed in, waardoor je het nóg minder leuk gaat vinden, et cetera: de zogenaamde negatieve leesspiraal.
Hoe gaan we dit tij keren? Hoe buigen we de negatieve leesspiraal om in een positieve? Hiervoor moeten we met z’n allen, zowel in het onderwijs als daarbuiten, de mouwen opstropen en van lezen een absolute topprioriteit maken. Daarom staat dit nummer van MeerTaal in het teken van lezen. Omdat goed leren lezen belangrijk is. Omdat goed leren lezen je kansen vergroot. Maar ook omdat lezen leuk en fijn is en omdat er zoveel mooie en leuke boeken zijn. Wij pakken uit met artikelen over leesbeleid, boekpromotie en close reading. En met een spiksplinternieuwe vaste rubriek: MeerBoek.
Wat voor activiteiten kun je met boeken in de klas doen, anders dan alleen (voor)lezen? Welke boeken zijn niet alleen geschikt voor de taal- en leeslessen, maar ook voor lessen bij de zaakvakken? In MeerBoek geven leesbevorderaars hiervan inspirerende voorbeelden, waarmee je als leraar direct aan de slag kunt in jouw klas.
Heel veel leesplezier gewenst!
Monica Koster
Dit nummer is vooral gewijd aan lezen.
Veranderingen redactie MeerTaal
Dit nummer nemen we afscheid van Marian Bruggink, gewaardeerd redactielid vanaf het eerste uur. We willen Marian heel hartelijk bedanken
voor de fijne samenwerking en haar bijdragen aan het tijdschrift, we gaan haar zeker missen. Gelukkig staan er ook al nieuwe mensen klaar om het stokje over te nemen. De redactie is uitgebreid met twee nieuwe leden: Marit van der Veer en Aline Masselink. Welkom beiden!