Welkom

De schoolvakantie nadert. Ook dit schooljaar was er weer veel te doen over de kwaliteit van het onderwijs. De leesvaardigheid, schrijfvaardigheid en mondelinge taalvaardigheid van de leerlingen gaan achteruit, leerlingen lezen überhaupt geen (Nederlandse) boeken meer, enzovoort, enzovoort. Het onderwijs krijgt de sc...

Uzeir, als ik dit blok in het water gooi, wat gebeurt er dan?’ Uzeir, die naar buiten kijkt, schrikt op, maar antwoordt niet.

Langere tijd met leerlingen lezen, schrijven en praten rondom een thema vergroot hun kennis en begrip van de wereld. Ook werk je aan duurzame woordenschatontwikkeling van de begrippen en woorden die in het thema aan de orde komen.

Het thema van deze keer is: Toekomstdromen.

Download de pdf bovenaan de pagina...

Silke Vanparys promoveerde op 20 oktober 2023 aan Universiteit Gent op haar onderzoek naar de effecten van interactief voorlezen aan het begin van het lager onderwijs (eerste en tweede leerjaar, groep 3 en 4). 

In deze editie:

• Onze redacteur is enthousiast over...
• Kindertekst van Kyra en Zara over het schoolplein
• Concepkerndoelen burgerschap en digitale geleterdheid.

Met Leesroute kunnen leerkrachten op een speelse manier nadenken over hoe ze de leesmotivatie van hun leerlingen kunnen vergoten. Het bordspel is ontwikkeld voor teams die zich aansluiten bij de Bibliotheek op school en heeft als doel leerlingen verder te helpen in hun leesontwikkeling. ‘Als leerkracht schep je de v...

Mijn zoon zit in groep 4, maar leest op niveau E7. Hij is een echte lezer en houdt (net als ik!) van voorlezen. We hebben de verhalen van Roald Dahl verslonden, alle Dolfje Weerwolfjes er doorheen gegriezeld en we hebben genoten van Pluk van de Petteflet, de Gorgels en Juf Braaksel. Als we bij de bibliotheek zijn en...

Worden leerlingen later betere schrijvers als ze al vroeg allerlei tekstsoorten leren schrijven? Zeer zeker! Sterker nog, ook de motivatie om te leren lezen neemt toe. In dit artikel laten Jantien Dhont en Mariëtte Hoogeveen aan de hand van de lessenserie Schrijven met peer response en instructie in genre-kennis zie...

Ik hield altijd al van lezen, maar in coronatijd begon ik nog veel meer te lezen. Lezen is leuk, ontspannend, belangrijk, fijn. Het hoort bij je vak als leraar, toch? Via Mirjam Snel van GoedLeesonderwijs.nl kwam ik in een online kinderboekenleesclub terecht. Het was geweldig om samen kinderboeken te lezen en te bes...

Virginia, geschreven door Ida Does, is het verhaal van een jonge vrouw die op Aruba in slavernij is geboren. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Virginia, zij kwam regelmatig in verzet en werd meerdere malen hardhandig gestraft. Uiteindelijk werd ze verkocht en moest ze naar een nieuwe eigenaar op C...

Het is augustus en 20 kinderen starten met groep 5. Een nieuwe juf, een nieuw lokaal, de muren zijn nog kaal. De meeste van deze kinderen lezen niet graag zelfstandig en zitten nog niet op E4, een enkeling is al iets verder. Toch kiest leerkracht Patty Roos voor het boek Lampje als de krachtlijm die alles verbindt i...

In de conceptkerndoelen is veel aandacht voor productieve taalvaardigheid. En terecht: kinderen worden taalvaardiger door te lezen en te luisteren én door zelf te spreken en te schrijven. In deze rubriek geven we praktische voorbeelden, aansluitend bij de nieuwe conceptkerndoelen.

Het thema van deze keer is Topo...

Lieke Holdinga promoveerde op 17 november 2023 aan de Universiteit van Amsterdam met haar onderzoek naar effectieve benaderingen om leerlingen goede teksten te leren schrijven binnen elk vak.

Mondelinge taalvaardigheid is belangrijk voor het schoolsucces van leerlingen, maar in het speciaal basisonderwijs (sbo) bereikt maar 41 procent van de leerlingen niveau 1F voor het onderdeel ‘gesprekken voeren’. Rianne de Wit laat zien hoe je met een digitaal schermspel meer doelgerichte oefenmomenten kunt creëren ...

Joost Klein houdt niet van etiketten en ziet zichzelf als kunstenaar die taal, muziek en performances combineert. Hij rapt, schrijft zijn eigen teksten en is auteur van het boek Albino. In 2019, op 22-jarige leeftijd, werd Joost gevraagd een verhaal voor het Boekenweekgeschenk voor jongeren te schrijven. Zijn talent...

Wat is de rol van een taalcoördinator en hoe bereidt de opleiding voor taalcoördinator je voor op deze rol? Evelien Burema gaat hierover in gesprek met opleidingsdocenten Helga van de Ven en Veronique Damoiseaux en met vers afgestudeerde taalcoördinator Annemarie Vervoorn.

28 september was een heugelijke dag voor het taalonderwijs. Mogelijk is het je ontgaan, want het was geen voorpaginanieuws in de landelijke pers, maar het was de dag dat de nagelfonkelnieuwe geactualiseerde conceptkerndoelen voor Nederlands werden aangeboden aan demissionair minister Mariëlle Paul. Deze conceptkernd...

Ze zijn nu voor iedereen beschikbaar: de conceptkerndoelen van het leergebied Nederlands. Wat vindt het onderwijsveld van deze doelen? Zijn ze bruikbaar om je taalonderwijs mee vorm te geven? In dit artikel vertelt Linda Vaessen uit het kerndoelenteam over haar ambities in dit traject, en geven Joke Scheffer, Diana ...

Een heel leven is Soraya al een enthousiaste verhalenverteller. Dit verteltalent herkennen meer dan 200.000 mensen die diens kookvlogs, zoals Broodje bouwen, volgen en de lezers van het kookboek Gruwelijk Lekker dat de Bestseller 60 haalde. Veel jongeren worden aangesproken door het verteltalent van Soraya in diens ...

De huidige leestoetsen geven te weinig zicht op de leesontwikkeling van kinderen. Hoe weet je of een kind begrijpt wat hij leest? En wat een volgend stapje is in zijn ontwikkeling? Op welke manier kunnen we leesontwikkeling wel in beeld krijgen? In dit artikel lees je de inzichten van enkele Brabantse scholen.

Mijn zoon Teun is 6 jaar en kleurt, krabbelt, tekent. Boekjes vol. Dit doet hij thuis, op school, bij opa en oma, in zijn eentje of samen met zijn grote zus. Hele verhalen komen op papier. Opperste concentratie als hij bezig is. Schriftjes worden volgeschreven en hij leest voor aan ieder die het horen wil. Leren sch...

Kindcentrum Rijpelberg in Helmond heeft een zogenaamde Taalvriendelijke Bibliotheek: een op maat gemaakte meertalige boekencollectie als onderdeel van de Bibliotheek op school, die werd samengesteld, geïnstalleerd en gepresenteerd door de leesmediacoach van Bibliotheek Helmond-Peel. Wat beweegt een school om anderst...

We spelen galgje en er staan 13 puntjes op het bord: boekdr.kk.nst. De kinderen zien niet welk woord er moet komen te staan. “Een klinker mist nog!” zegt er een. Al gauw vinden ze de missende u. Maar het woord, boekdrukkunst, dat kennen ze niet.

Langere tijd met leerlingen lezen, schrijven en praten rondom een thema vergroot hun kennis en begrip van de wereld. Ook werk je aan duurzame woordenschatontwikkeling van de begrippen en woorden die in het thema aan de orde komen.

Het thema van deze keer is: Waar het hart vol van is.

Download de pdf bovenaan...

Met mijn boek De gemene moord op Muggemietje wilde ik het boek bevrijden uit het keurslijf dat een boek doorgaans is, namelijk de drager van informatie. Meestal doet het boek er niet toe: het gaat om het verhaal dat erin staat. Maar wat nu als je kijkt naar een boek als voorwerp? Als het tastbare object dat het is? ...

Wat is ChatGPT en wat betekent de opkomst van ChatGPT voor het schrijfonderwijs op de basisschool? Kun je als (beginnende) schrijver iets hebben aan de teksten die de chatbot produceert? In dit artikel gaat Suzanne van Norden in op deze vragen.

In de conceptkerndoelen is veel aandacht voor productieve taalvaardigheid. En terecht: kinderen worden taalvaardiger door te lezen en te luisteren én door zelf te spreken en te schrijven. In deze rubriek geven we praktische voorbeelden, aansluitend bij de nieuwe kerndoelen.

Het thema van deze keer is Teksten bes...

Suzanne Bogaerds-Hazenberg promoveerde op 5 juni 2023 aan de Universiteit Utrecht met haar onderzoek naar effectief leesonderwijs op de basisschool. Kan aandacht voor tekststructuur positief bijdragen aan de leesvaardigheid van leerlingen?

Elly Koutamanis promoveert 22 maart 2024 aan de Radboud Universiteit in Nijmegen met haar onderzoek naar hoe tweetalige kinderen in de basisschoolleeftijd woorden uit hun beide talen verwerken.

‘Spreken is zilver, zwijgen is goud.’ Misschien ken je dit gezegde nog wel. Het werd vroeger gebruikt om kinderen aan te geven dat ze hun mond moesten houden. De tijden zijn veranderd: spreken is het kostbare goud geworden in onze kleutergroepen. We proberen zo veel mogelijk om de taal van onze kleuters te stimulere...

We kennen het verschijnsel. Het is tijd voor vrij lezen en leerlingen mogen hun eigen boek lezen. Maar ja, dan is er een die het gekozen boek toch weer wil ruilen, iemand die naar de wc moet of iemand die bezig is met neplezen. De vraag is: kun je iets doen aan dit gebrek aan betrokkenheid bij het vrij lezen in je g...

Nederland wordt steeds meertaliger, en onze scholen dus ook. De laatste jaren zien we groeiende belangstelling voor het verwelkomen van meertaligheid op school. Scholen hebben vlaggen uit verschillende landen op hun gang hangen, er hangt een meertalige welkomstboodschap op de voordeur, en bibliotheken worden uitgebr...

In deze editie:

• Onze redacteur is enthousiast over...
• Kindertekst gedicht "Bij mij thuis" van Novan
• Netwerkdag Landelijk Netwerk Taal
• Tip! 

Hoewel dit tijdschift MeerTaal heet, wil ik het dit keer specifiek over schrijven hebben. Schrijven is een van mijn grote lievelingsen. Ik doe het zelf graag en praat er ook veel en graag over. En steeds vaker nemen deze gesprekken een verrassende wending. Zo stond ik laatst weer een gloedvol betoog te houden dat sc...

Door het lezen van boeiende teksten en daarover te schrijven en te praten, leert een kind begrijpen wat hij leest. In dit artikel lees je hoe je als leerkracht deze activiteiten begeleidt, inclusief een uitgewerkt stappenplan om zelf mee aan de slag te gaan.