Welkom

Een fris nieuw schooljaar strekt zich voor ons uit. Wij beginnen deze nieuwe jaargang van MeerTaal ook fris en fruitig met een geheel vernieuwde vormgeving en bomvol interessante en inspirerende artikelen en columns over taal en taalonderwijs.

Na alle coronaperikelen en lockdowns van het afgelopen schooljaar voe...

Hoe begin je het schooljaar in de groepen 3 en 4 na de periode van coronamaatregelen? Hoeveel vertraging hebben leerlingen opgelopen? Zijn er interventies nodig, en zo ja, welke? Hoe zou je het extra onderwijsgeld het beste kunnen besteden? Lucienne Rijks interviewde Erna van Koeven, Mirjam Snel en Marita Eskes hier...

Rob Kemps verrast mensen voortdurend: met zijn authentieke, smakelijke taalgebruik in de finale van De slimste mens, met zijn opzwepende teksten tijdens een optreden van de Snollebollekes of met zijn verhaal bij Matthijs van Nieuwkerk over het in het hart geraakt worden door een Franse tekst van Jacques Brel zonder ...

Kinderen met een andere thuistaal dan het Nederlands kunnen niet altijd goed meedoen met zaakvaklessen wanneer ze het Nederlands niet genoeg beheersen. In een internationaal onderzoek naar inclusief natuur- en techniekonderwijs is onderzocht wat leerkrachten kunnen doen om meertalige leerlingen actief bij zulke less...

Mijn oudste zoon, Oguz Kaan, was 7 toen we in Nederland kwamen wonen, net als ik toen ik als kind naar Nederland verhuisde. Allebei moesten we natuurlijk Nederlands leren, maar gelukkig gaat dat nu heel anders dan eind jaren tachtig. Zelf kwam ik in groep 3 terecht, moest een jaar overdoen en kreeg verder geen extra...

SLO ontwikkelde een leerlijn met begrippen voor taalbeschouwing. De leerlijn bestaat uit een geordende set begrippen die kennis over taal uitdrukken. Met die begrippen kun je met je leerlingen praten over taal en taalgebruik. Bart van der Leeuw en Mariëtte Hoogeveen leggen uit hoe je met deze leerlijn het domein taa...

Al een paar jaar begeleid ik De Jonge Beckmanjury en dat is elke keer een feestje. Die kinderjury kiest tijdens een jaarlijkse Geheime Vergadering het beste historische jeugdboek uit een shortlist van vijf boeken. Zo’n Geheime Vergadering is niet voor watjes. De juryleden verdedigen hun favoriete boek met hand en ta...

Deze keer in Taal = meer:

• Woorden uitlenen
• Raad de gaten!
• Op zoek naar verschillen
• Wild
• Meer keuzes

De kinderlijke verwondering van een kleuter die ontdekte dat houten voorwerpen ooit bomen waren bracht Bette Westera op het idee voor een boek over bomen die zich afvragen wat ze later willen worden. Daarmee sluit Ik wil een wiegje worden, zei de wilg prachtig aan bij het thema van de Kinderboekenweek 2021: Worden w...

De afname van een eindtoets aan het eind van het basisonderwijs is verplicht voor alle leerlingen. Maar welk effect heeft een toets zoals de eindtoets nu feitelijk op het onderwijs? En is dat een effect waar de kwaliteit van onderwijs daadwerkelijk mee gediend is? Karen Heij zocht het uit in haar promotieonderzoek.

De rubriek 'Taalonderwijs in beeld' geeft aan de hand van foto's een concreet beeld van taalonderwijs, taaldidactiek, vernieuwende taalprojecten en de toepassing van methodieken in de klas. Download de pdf (via de link bovenaan deze pagina) en kijk mee!

Evelyn Bosma en Naomi Nota wonnen op 15 november 2020 de vijfde Klokhuis Wetenschapsprijs met hun onderzoek ‘Hoe lezen tweetalige kinderen in Friesland?’ Voor beide onderzoekers een bekend onderwerp: Evelyn promoveerde op 2 oktober 2017 aan de Fryske Akademy en de Universiteit van Amsterdam met haar onderzoek naar d...

Martine van der Pluijm promoveerde op 27 november 2020 aan de Open Universiteit op een onderzoek naar hoe leraren (zowel pedagogische medewerkers als leerkrachten) samen met laagopgeleide ouders kunnen werken aan de taalontwikkeling van jonge kinderen.

Waarom zou je taaldoelen koppelen aan doelen van wereldoriëntatie? En hoe doe je dat? Dit artikel gaat over de kracht van geïntegreerde lessen wereldoriëntatie en taal. Anne-Christien Tammes en Femke Ruiter beschrijven aan welke voorwaarden deze lessen moeten voldoen en geven praktijkvoorbeelden waar je als leerkrac...

In Nederland kan meer dan 80% van de mensen als meertalig beschouwd worden. De tweede taal kan een lokaal gesproken taal zijn of een buitenlandse taal. Een groeiende groep leerlingen in het basisonderwijs heeft een andere moedertaal dan het Nederlands. Meertaligheid in het onderwijs is daarmee een gegeven. In dit ar...

Lidy Peters vertelt op welke manieren je de thuistaal van leerlingen in het onderwijs kunt inzetten, en waarom dat belangrijk is.

In deze editie:

• Onze redacteur is enthousiast over...
• Kindertekst van Moussa
• Op zoek naar een creatieve invulling van de Kinderboekenweek?
• Aankondigingen

Naar aanleiding van de publicatie van het rapport Peil. Schrijfvaardigheid zetten we in dit nummer schrijfvaardigheid in de schijnwerpers. De resultaten van de peiling kun je verderop in dit nummer lezen. Graag deel ik op deze plek de resultaten van een eigen peilingsonderzoekje, dat ik een poosje geleden heb uitgev...

Recent peilingsonderzoek laat zien dat het niveau van schrijfvaardigheid van leerlingen aan het eind van het basisonderwijs te wensen overlaat (Inspectie van het Onderwijs, 2021). In dit artikel bespreken Herman Franssen en Aster Dijkgraaf de resultaten van deze peiling en de implicaties hiervan voor de onderwijspra...

Gershwin Bonevacia (1992) is spoken word kunstenaar en stadsdichter van Amsterdam, geeft poëzieworkshops voor basisscholen en het vo en presenteert online programma’s. In 2018 debuteerde hij met zijn dichtbundel Ik heb een fiets gekocht. Gershwin gaat het kinderboek Change sings van de Amerikaanse Amanda Gorman vert...

Goed, passend taalonderwijs Nederlands staat al jaren hoog op de agenda van BS De Regenboog in Schijndel. Nadat de school als ontwikkelschool aan het landelijk traject Curriculum.nu voor het leergebied Nederlands had deelgenomen, besloot het team het schrijfonderwijs te vernieuwen. In dit artikel beschrijft Mireille...

Ik ben de trotse vader (38) van drie lieve jongens. Naast vader ben ik meester in de rechten en meester op de basisschool. Gedurende mijn 13-jarige directeurschap heb ik mij breed ontwikkeld op verschillende terreinen. Ik ben mij bewust van het belang van goed onderwijs, het effect van een (taal)rijke leeromgeving, ...

Je leerlingen maken hun dictees voldoende, maar het eigen schrijfwerk wemelt nog van de fouten. Veel leraren zullen dit herkennen. Hoe zorg je ervoor dat leerlingen de leerstof uit de spellingles ook echt gaan toepassen bij het schrijven van teksten? Dit was het onderwerp van een kleinschalige interventiestudie.

Deze keer in Taal = meer:

• Samenstellingen
• Neuzen in Terneuzen
• Woordslangen 
• Het is niet altijd zwart-wit
• Bijzondere werkwoorden

Schrijven is een samenspel van drie vaardigheden: technische, inhoudelijke en metacognitieve. Toch gaat de aandacht in het schrijfonderwijs vaak naar die laatste twee vaardigheden. In dit artikel zetten Marit Trioen en Jordi Casteleyn uiteen waarom het belangrijk is ook aandacht te hebben voor de technische bouwsten...

De rubriek 'Taalonderwijs in beeld' geeft aan de hand van foto's een concreet beeld van taalonderwijs, taaldidactiek, vernieuwende taalprojecten en de toepassing van methodieken in de klas. Download de pdf (via de link bovenaan deze pagina) en kijk mee!

In onze spreektaal komt één klinker het meest voor. Toch wordt hieraan in het gebruikelijke taal- en spellingonderwijs nauwelijks aandacht besteed, terwijl het herkennen van die klinker voor de juiste spelling van veel woorden heel bepalend is. In dit artikel geeft Dolf Janson daarom uitleg over de rol van deze kenm...

‘Poëzie is de kunst om de zee in een glas te vangen,’ zei Italo Calvino. Woorden worden weggelaten, emoties toegevoegd en de lezer wordt vol verwondering meegezogen in de gedachten van de schrijver. Ook leerlingen gun je die verwondering. In dit artikel geeft Karin Versloot handvatten voor poëzieonderwijs; van gedic...

De oplossingen van Taal=meer, recent verschenen boeken, de kindertekst en Taalfout? Taalgoed!

Als je de onderzoeken over lezen bekijkt, doen wij in Nederland niet meer mee aan de strijd om de titel ‘Beste lezer’. Op het gebied van leesvaardigheid en leesmotivatie halen wij zelfs niet eens meer de top 10. Hoe kan dat? In de digitale wereld waarin we nu leven, lezen jongeren meer dan ooit. Maar we zien dat het...

Het leesonderwijs moet beter! Steeds meer jongeren zijn laaggeletterd en hebben ‘geen interesse’ om te lezen. Dus hoe prikkel je ze? Het antwoord: door boeken op verschillende momenten in je onderwijs terug te laten komen.