Welkom

Hoewel dit tijdschift MeerTaal heet, wil ik het dit keer specifiek over schrijven hebben. Schrijven is een van mijn grote lievelingsen. Ik doe het zelf graag en praat er ook veel en graag over. En steeds vaker nemen deze gesprekken een verrassende wending. Zo stond ik laatst weer een gloedvol betoog te houden dat sc...

Door het lezen van boeiende teksten en daarover te schrijven en te praten, leert een kind begrijpen wat hij leest. In dit artikel lees je hoe je als leerkracht deze activiteiten begeleidt, inclusief een uitgewerkt stappenplan om zelf mee aan de slag te gaan.

Maan de Steenwinkel werd in 1997 geboren en bracht haar jeugd door in Bergen. Haar vader, regisseur van diverse praatprogramma’s op tv, en haar moeder, lerares, kozen voor hun dochter de Vrije School in hun woonplaats. Na haar basisschoolperiode ging Maan naar het Murmelliusgymnasium. Ze overwoog na het gymnasium om...

Mooie gesprekken met kinderen over boeken en teksten ontstaan soms spontaan. Kinderen herkennen iets in een verhaal. Een beschrijving doet denken aan een eigen ervaring en verhalen roepen een gevoel op. Kinderen willen hun gedachten en ideeën delen of vragen stellen en samen zoeken naar een antwoord. Zowel voor leer...

Het was ons niet ontgaan dat onze dochter Julia een goed stel hersenen heeft. In de kleuterklas las ze al dikke sprookjesboeken. Graag en veel lezen werd haar katalysator. Het zorgde voor een enorme woordenschat en kennis, want alle informatie lag binnen handbereik.

Hoe daag je studenten uit om meer poëzie te gebruiken in hun lessen? In dit artikel vertelt Aletta Kwant hoe zij op de pabo van de Hanzehogeschool in Groningen hiervoor een prikkelende stageopdracht inzet en wat deze opdracht oplevert.

Langere tijd met leerlingen lezen, schrijven en praten rondom een thema vergroot hun kennis en begrip van de wereld. Ook werk je aan duurzame woordenschatontwikkeling van de begrippen en woorden die in het thema aan de orde komen.

Het thema van de kinderboekenweek 2023 is Bij mij thuis, en het boek Het kleine huis bij de rivier (vanaf ongeveer 9 jaar) past daar heel goed bij. Het laat een rijkdom zien aan zorg, liefde en opvattingen van drie naast elkaar wonende generaties van de familie Van Rijn. Als door een ongeluk een van de huisjes insto...

Hoe maak je leerlingen nieuwsgierig en hoe zet je ze aan het denken? Dat kan met taaldenkgesprekken: leerlingen doen actief mee, denken actief mee en praten actief mee, en al doende worden ze taalvaardiger en denkvaardiger. Hoe voer je als leerkracht zo’n taaldenkgesprek? En kan dat met álle leerlingen? Aan de hand ...

Kinderen gaan op zoek naar geluiden binnen en buiten. Met hun stem bootsen ze de klank na en schrijven het op met letters: De kat drinkt de melk op slj-p… slj-p… sjl-p…Of als (werk)woord: De kat sljupt de melk op. Er zijn dingen die de naam krijgen van het geluid dat ze maken zoals een rits: Rtsj… rtsj… En de koekoe...

Jeroen Steenbakkers promoveerde op 13 april 2023 aan de Rijksuniversiteit Groningen met zijn onderzoek naar betekenisvol schrijfstijlonderwijs in het voortgezet onderwijs.

Robert Chamalaun promoveerde op 3 maart 2023 aan de Radboud Universiteit met zijn onderzoek naar de relatie tussen grammatica en werkwoordspelling.

Tegenwoordig communiceren we voornamelijk digitaal. We sturen elkaar appjes, we schrijven mails en lezen en schrijven teksten op de computer. Toch staat handschriftonderwijs in groep 3 en 4 nog steeds op het rooster. Is dit een erfenis uit het verleden waar we beter afscheid van kunnen nemen of is het aanleren van e...

Tekstloze prentenboeken zijn bijzondere prentenboeken. Ze bevatten geen of nauwelijks tekst en de lezer moet zelf de verhaallijn construeren. De boeken hebben vaak prachtige illustraties. Het zijn kunstwerken om alleen of samen in alle rust naar te kijken, van te genieten en over te praten. Het grote voordeel van di...

Alweer een tijd geleden zat ik met vier nieuwkomersleerlingen aan de instructietafel op Taalschool Utrecht. Tegenover mij zit Adam, een eigenwijze en leergierige jongen afkomstig uit Syrië. Tijdens het lezen geef ik hem feedback over de uitspraak van de /a/: “Let op, het is /a/”. Welwillend zegt Adam: “/e/”. Ik reag...

In deze editie:
- Onze redacteur is enthousiast over...
- Kindertekst van Marit over buitenspelen
- Goed boekennieuw

- Tip!

Met een heus taartmomentje op de netwerkdag van het Landelijk Netwerk Taal en een mooi nieuw nummer sluiten we ons jubileumjaar feestelijk af. Het thema van deze netwerkdag was kansengelijkheid en hoe actueel is de naam van ons tijdschrift nog steeds: meer taal = meer kansen. Alles is immers taal. Taal maakt dat je ...

Lezen is een belangrijke sleutel tot succes in het onderwijs en in de samenleving: veel informatie moet via lezen geleerd en verwerkt worden. Lezen is daarom ook een van de basisvaardigheden waaraan in het onderwijs veel tijd wordt besteed. Maar hoe is het gesteld met de leesvaardigheid van leerlingen in het (specia...

Erik van Os schrijft samen met zijn vrouw Elle van Lieshout prentenboeken, boeken, gedichten en liedjes. Ook ken je ze waarschijnlijk van hun teksten en avi-boeken voor Veilig Leren Lezen, Schatkist, of Estafette. En heb je wel eens met je groep een Raadgedicht gedaan van Erik? Bijvoorbeeld het heerlijke zomerse ged...

Hoe kun je je les zo inrichten dat kinderen tijdens het voorlezen kennis met elkaar delen, samen nadenken en hun ideeën onderbouwen? In dit artikel lees je hoe je dialogische gesprekken rondom voorleesactiviteiten kunt voeren en kinderen op die manier kunt ondersteunen in hun taalontwikkeling.

Onze dochter was al op jonge leeftijd geïnteresseerd in boeken, lezen, letters en klanken. Toen ze al in de kleuterklas begon met lezen, verbaasde ons dat niet. Na anderhalf jaar kleuteren voldeed ze aan de einddoelen van groep 2 en zou ze kunnen starten in groep 3. Tijdens die anderhalf jaar heeft ze ook nog twee p...

Hoe zorg je dat jouw leerlingen (en jijzelf) gemotiveerd blijven om te schrijven? Hoe haal je meer uit je schrijfonderwijs en werk je gericht aan de schrijfontwikkeling van je leerlingen? In dit artikel laat Femke Cools zien hoe je door het gebruik van genres schrijf- en zaakvakonderwijs betekenisvol met elkaar kunt...

‘Meester, ons lokaal is echt een beestenbende!’ roept een leerling als ze klas binnenkomt. Ondanks dat het geen compliment is, word ik er toch blij van. De leerling gebruikt namelijk een van de spreekwoorden die we tijdens ons thema Het rijk der dieren aanbieden.

Langere tijd met leerlingen lezen, schrijven en praten rondom een thema vergroot hun kennis en begrip van de wereld. Ook werk je aan duurzame woordenschatontwikkeling van de begrippen en woorden die in het thema aan de orde komen.

Het thema van deze keer is Nieuwe buren. Download de pdf bovenaan de pagina en ga ...

Het zal niemand ontgaan zijn dat er in de afgelopen jaren veel beweging is op het gebied van emancipatie door bijvoorbeeld Black Lives Matter, feminisme en aandacht voor gelijke kansen voor LHBTIQ. In het boek Avonturen van de dappere ridster heb ik een wereld gecreëerd waarvan ik hoop dat die ooit werkelijkheid wor...

Stichting Lezen organiseert dit jaar alweer voor de twaalfde keer de Pabo Voorleeswedstrijd. In dit artikel vertellen Joost Maes en Inouk Boerma hoe hun opleidingen de voorleeswedstrijd organiseren en hoe ze studenten daarbij betrokken weten te krijgen en te houden.

Spelenderwijs steeds beter worden in het lezen en praten in een andere taal en daarbij ook taalgevoeliger worden voor andere thuistalen in de groep? Dat ervaren ze op een groot aantal scholen in Friesland. Deze scholen doen mee met projecten van Inspirerend Meertalig Onderwijs (een samenwerkingsverband van het lecto...

Marlon Ruwette promoveerde op 26 januari 2023 aan de Rijksuniversiteit Groningen met haar onderzoek naar leesbevordering van fictie en non-fictie in de bovenbouw van het po.

promoveerde op 17 februari 2023 aan de Universiteit Utrecht met zijn onderzoek naar het tekstbegrip van vwo-leerlingen. Hij formuleerde aanbevelingen die ook voor het basisonderwijs belangrijk kunnen zijn.

Taalvergelijking lijkt een toegankelijke eerste stap voor leerkrachten om meertaligheid in de klas te benutten. Onderzoek laat zien dat het bespreken van overeenkomsten en verschillen tussen talen bijdraagt aan de taalontwikkeling van leerlingen. De effectiviteit van taalvergelijking blijkt samen te hangen met het g...

SLO heeft een Teamgids meertaligheid ontwikkeld. In dit artikel legt Inge Jansen aan de hand van praktische voorbeelden uit hoe de gids leerkrachten ondersteunt bij het ontwikkelen van kennis en vaardigheden over het waarderen en inzetten van meertaligheid in de klas.

Honderdduizenden kinderen in ons taalgebied horen thuis niet alleen maar Standaardnederlands, maar ook een van de vele dialecten en streektalen die in Nederland en Vlaanderen bestaan: Twents, Limburgs, West- Vlaams of Zeeuws bijvoorbeeld. Die vorm van meertaligheid wordt soms vergeten in ons onderwijs, terwijl erop ...

In deze editie:
- Onze redacteur is enthousiast over...
- Kindertekst van Milou Kenselaar
- Oproep!

Hiep hiep hoera, 10 jaar MeerTaal! Deze verjaardag hebben we gevierd tijdens een onlinefeestje met drie enthousiaste en inspirerende gasten. Met hen blikten we terug op 10 jaar MeerTaal, stonden we stil bij het heden en droomden we over de toekomst van het taalonderwijs en ons tijdschrift.

Kun je van leerlingen betere schrijvers maken door ze in gesprek te laten gaan over hun teksten? Dat was de hoofdvraag van het onderzoeksproject Dialogisch schrijven. In dit artikel laten Monica Koster en Renske Bouwer zien wat dialogisch schrijven precies inhoudt en bespreken zij enkele bevindingen uit het onderzoe...