Welkom
Hartelijk welkom op de website van MeerTaal. MeerTaal is een inspirerend en onafhankelijk tijdschrift over taal in het basisonderwijs. Het richt zich op taaldidactiek in de breedste zin van het woord. MeerTaal biedt een mix van theorie en praktijk, bedoeld voor iedereen die betrokken is bij het primair onderwijs: leraren, taalcoördinatoren, directies en pabo-studenten en -docenten.
Naast enkele grote artikelen bevat elk nummer de vaste rubrieken Taaltalent, columns van leraren en ouders, taalspelletjes in Taal = meer!, MeerBoek, Taalonderwijs in beeld, Taalonderzoek in de praktijk, Taalonderwijs aan nieuwkomers en weetjes en nieuwsberichten in Nog meer taal!
Op deze website vind je alle artikelen uit MeerTaal overzichtelijk bij elkaar. Zo kun je ze waar je ook bent en wanneer je maar wilt opnieuw lezen of inzetten in je groep.
MeerTaal wordt uitgegeven door Koninklijke Van Gorcum BV te Assen en verschijnt drie keer per jaar. Klik hier voor informatie rondom abonnementen. Voor vragen of suggesties kun je mailen naar meertaal@vangorcum.nl.

Beste lezer...
Monica Koster
Als je de onderzoeken over lezen bekijkt, doen wij in Nederland niet meer mee aan de strijd om de titel ‘Beste lezer’. Op het gebied van leesvaardigheid en leesmotivatie halen wij zelfs niet eens meer de top 10. Hoe kan dat? In de digitale wereld waarin we nu leven, lezen jongeren meer dan ooit. Maar we zien dat het...

Lezen uit nieuwsgierigheid
Hoe je kinderboeken in je onderwijs integreert
Femke Ganzeman
Het leesonderwijs moet beter! Steeds meer jongeren zijn laaggeletterd en hebben ‘geen interesse’ om te lezen. Dus hoe prikkel je ze? Het antwoord: door boeken op verschillende momenten in je onderwijs terug te laten komen.

Paulien Cornelisse
Itie van den Berg
Paulien Cornelisse (geboren in Amsterdam, 1976 ) is auteur, columnist, cabaretière, winnaar van Wie is de Mol, tv-presentator van Tokidoki.
Ze viel al jong op door haar gevoel voor humor én voor taal. In 2010 won ze de Neerlands Hoopprijs voor haar voorstelling Dagbraken. Haar boek Taal is zeg maar echt mijn ding was...
_w400_h260_bgtop.png)
Betekenisvol werken met taal
Ilja Hoogenberg-Engbers, Loes Donkers en Linda Peeters
Linus-onderwijs is een voltijdsvoorziening voor hoogbegaafde leerlingen in de groepen 4 tot en met 8 van het primair onderwijs. Twee jaar geleden heeft het team van Linus besloten geen nieuwe methodes meer aan te schaffen voor taal en spelling en alle taaldomeinen volledig te integreren in thema’s.
_w400_h260_bgtop.png)
Als een zonnebloem
Marc van Oostendorp
Ik had wel een talencursus gedaan om vorig jaar onze dochter Nene te kunnen verstaan, maar de eerste weken was onze conversatie toch beperkt. Het Hongaars is een lastige taal en precies de huis-tuin-en-keuken-woorden die je nodig hebt om met een vijfjarige te kunnen praten (‘wil je buiten spelen?’, ‘heb je buikpijn?...

Leesbeleid maken: hoe doe je dat?
Leerlingen goed en gemotiveerd laten lezen doe je samen
Jona Hebbrecht en Iris Vansteelandt
Na verschillende studies werd de alarmbel geluid: Nederlandse en Vlaamse leerlingen lezen steeds minder goed en ook steeds minder graag. Veel scholen zetten al sterk in op lezen op school, maar niet altijd vanuit een structurele aanpak. In dit artikel beschrijven Jona Hebbrecht en Iris Vansteelandt vijf componenten ...
_w400_h260_bgtop.png)
Vliegend naar hoge betrokkenheid
Julia Immenga
‘Zo, klaar!’
Voor me wordt het spellingblad over hoofdletters op tafel gegooid. Ik hoef niet te raden van wie.
’Tim, is het echt af?’
‘Jep’.
‘Kijk nog eens?
Zucht. ‘Nee, juf…’
Hij pakt zijn papier en sjokt terug naar zijn werkplek. Het duurt lang voordat hij weer begint te schrijven. Zodra een spellingsopdracht af...

vijf opdrachten (taal=meer)
Dolf Janson i.s.m. Roos de Bruyn
Met onder meer:
Bouw eens een piramide!
Spannende zin
Vijfwoordenuitdaging

Onderschat nooit het effect van een gekleurde envelop
Roos Visser
Het heerlijke aan lezen is even lekker alleen zijn. Dat vind ik althans. Maar voor veel kinderen is dit een nadeel. Zij willen juist delen. Praten. Sámen een avontuur beleven. Multiplayer lezen als het ware. Prima toch? Met deze werkvorm kan het. De onmogelijke jongen van Ben Brooks is een perfect boek voor groep 5 ...

Dieper duiken in een tekst
Mariëlle Smulders
Steeds vaker zijn scholen op zoek naar een manier om de resultaten én motivatie bij begrijpend lezen te verhogen. Het lezen in boeiende thema’s met rijke teksten is een goed begin. In dit artikel vertelt Mariëlle Smulders hoe op haar basisschool leerlingen rijke teksten lezen die passen bij schoolbrede thema’s en ho...

Taal gebruiken bij onderzoeken en maken vanuit een thema
Linda Peeters
In de Calvingroep (begaafde kinderen leerjaren 1-3) werd gewerkt aan het thema “Tussen de sterren en de maan”. De kinderen hebben allerlei themavragen opgesteld en zo bedacht wat ze willen leren, bijvoorbeeld hoe je naar de maan kunt reizen.

Promotie van Anke Herder
Marian Bruggink
Anke Herder promoveerde op 19 november 2020 aan de Rijksuniversiteit Groningen op haar onderzoek naar de interactie van leerlingen die samen schrijven tijdens onderzoekend leren.

Tweetalig Primair onderwijs (tpo): Here to stay?
Myrna Feuerstake en Yeelen de Jong
Sinds 2014 worden de leerlingen in de pilot Tweetalig Primair Onderwijs (tpo) gevolgd. Hoe ziet hun Nederlandse en Engelse taalontwikkeling eruit? Wat zijn de voorwaarden voor een school om goed tweetalig primair onderwijs aan te bieden? De resultaten van de meting in groep 5 zijn dit voorjaar gepubliceerd.

Samen schaatsen is goud waard
educatief partnerschap in de praktijk
Levineke van der Meer
In de hal van de kleutergroepen van IKC de Bolster in Gilze wordt volop geschaatst. Er is een schaatsbaan inclusief ‘schaatsenverhuur’ (sokken), een koek-en-zopietent en zelfs een EHBO-post. Een rijke speelleeromgeving die samen met kinderen en ouders is opgebouwd.
Een ITK-maatje op elke school
Lucienne Rijks in gesprek met Lenneke Grobbe
Adviescentrum Haarlemtaal van de Internationale Taalklas (ITK) is in 2019 gestart met het ITK-maatjes
project. Lucienne Rijks gaat hierover in gesprek met Lenneke Grobbe, een van de initiatiefnemers.
_w400.jpg)
Jenny Smelik-IBBY Prijs 2020 en Europees Talenlabel 2020
toegekende prijzen
redactie
Jenny Smelik-IBBY Prijs 2020 voor Julian is een zeemeermin
De Jenny Smelik-IBBY Prijs wordt elke twee jaar uitgereikt door IBBY-Nederland en heeft tot doel boeken onder de aandacht te brengen waarin culturele diversiteit een vanzelfsprekende rol speelt en waarin het beeld van de verschillende culturen opbouwend in ...
Promotie van Astrid Kraal
Marian Bruggink
Astrid Kraal promoveerde aan de Universiteit Leiden op haar onderzoek naar de effecten van lezers- en tekstkenmerken op de verwerking van teksten.
Hoe betrek je ouders?
Miriam Bakker
In veel gezinnen is het vanzelfsprekend te lezen, voor te lezen en naar de bibliotheek te gaan. Helaas geldt dat niet voor alle gezinnen: ouders houden zelf niet van lezen, er zijn geen boeken thuis en in de bibliotheek komen ze nooit. Bij klassenbezoeken in onze bibliotheek stimuleren we kinderen die nog geen lid z...
_w400.png)
Kindertekst en Taalfout? Taalgoed!
redactie
Stichting Innoord heeft tijdens de Zomerschool met de leerlingen gewerkt rondom het thema ‘landen’. De leerlingen hebben gesproken, gelezen en geschreven over landen. Na een onderzoekje over een gekozen land, heeft elke leerling uit groep 7 een overtuigende tekst voor een reisbrochure geschreven. Eddy Faïda schreef ...
_w400.jpg)
Nieuw:
Rijke Taal
redactie
Goed leren lezen en schrijven leer je bij uitstek op school. Maar waar moet je als leerkracht beginnen als je moet kiezen uit het enorme aanbod van leerlijnen, methodes, toetsen, handreikingen en tips voor taal en lezen? Rijke taal gaat over taal- en leesdidactiek voor het basisonderwijs. Het slaat een brug tussen ...
_w400.jpg)
Nieuw:
Op speurtocht door onze grammatica
redactie
De grammatica van onze taal is een rijke en uitdagende bron voor zinvolle taalactiviteiten.
Veel kinderen, en vaak ook hun leraren, hebben dat tot nu toe niet zo ervaren. Het moet ook bij grammatica steeds gaan om de samenhang tussen luisteren, spreken, lezen en schrijven.
Die samenhang en wederzijdse beïnvloeding ...

Aandacht voor meertaligheid in het curriculum!
Aline Masselink
Hoewel meertaligheid in het onderwijs een thema is dat vaak geassocieerd wordt met anderstalige kinderen, is het thema relevant voor elk kind. Kinderen groeien immers op in een meertalige samenleving: met talen van migranten en expats, maar ook met Fries en vele streektalen. Om kinderen goed op deze meertalige reali...
_w400.jpg)
De trein is niet meer te stoppen
Over diversiteit en inclusiviteit in kinderboeken
Luciënne Rijks
Manon Sikkel is momenteel kinderboekenambassadeur van Nederland. Wat vindt zij belangrijk als het om kinderboeken gaat? Welke boodschap wil ze uitdragen? Lucienne Rijks interviewde haar.

Zo kun je schrijfonderwijs aanpakken
Schrijfweken als hart van motiverend schrijfonderwijs
Cindy Teunissen, Mariska Oudijk en Tessa Lekkerkerker
Leerlingen gemotiveerd krijgen voor schrijven is een hele kunst. Dat vraagt om voldoende tijd voor leerlingen om echt goed met een schrijfopdracht aan de slag te kunnen gaan. Basisschool De Brug werkt met schrijfweken, een mooie manier om ruimte te creëren voor effectief schrijfonderwijs met als resultaat gemotiveer...

Annegien Langeloo & Liza van den Bosch
promoties vanuit taalonderzoek
Marian Bruggink
Annegien Langeloo promoveerde op 17 september 2020 aan de Rijksuniversiteit Groningen met haar onderzoek naar meertalige en eentalige kinderen in de kleuterklas.
Liza van den Bosch promoveerde begin 2020 aan de Radboud Universiteit in Nijmegen met haar onderzoek naar begrijpend lezen bij beginnende lezers met ve...

Scoor een Boek! met het hele gezin
Taalonderwijs in beeld
Jolanda Robben
Jolanda Robben is met hart en ziel betrokken bij leesbevordering. Ze ontwikkelde Scoor een Boek!, een programma voor kinderen en ouders, dat lezen en sport aan elkaar verbindt.

Profiteren van talige diversiteit in het onderwijs
Frans Hinskens
Hoe gaan we om met taalvariatie, meertaligheid en het Standaardnederlands in het onderwijs in Nederland en Vlaanderen? Over die vraag heeft een onafhankelijke, interactionale commissie zich gebogen. Frans Hinskens, bijzonder hoogleraar Taalvariatie en Taalcontact, was voorzitter van deze commissie en beschrijft in d...
Achtste-groepers huilen niet
Het mooiste voorleesboek voor groep 8
Merel de Vink
Kaya Groen, leerkracht op Daltonschool De Margriet in Rotterdam is er duidelijk over: “Een mooier boek dan Achtste- groepers huilen niet is er niet om voor te lezen als je groep 8 hebt.”

taal=meer
Dolf Janson & Roos de Bruyn
Vakantie!
Heb je een leuke vakantie gehad? Dat hopen we voor je! Misschien ben je vanwege corona in Nederland gebleven. En misschien ben je zelfs gewoon thuis gebleven. Daar kun je ook best iets spannends van maken. Kijk maar eens op de kaart hieronder. Kun jij nog meer van dit soort grappige vakantiebestemminge...

Lef in tijden van corona
Janneke Moeleker
Dinsdag 3 maart 2020. Ons nieuwe thema voor de kleutergroepen ‘Wij zijn piraten’ gaat van start.

Thema’s en teksten: een krachtige verbinding
Bea Pompert
Leraar Annika werkt in groep 3 en geeft haar taalonderwijs vorm door te werken met interessante en betekenisvolle thema’s. Bij deze thema’s zoekt ze zelf boeken en teksten. In dit artikel beschrijft Bea Pompert hoe je thema’s en teksten verbindt met lezen en waar je rekening mee moet houden.

Wisseling van de wacht!
Monica Koster
Joanneke vertrouwde mij enkele maanden geleden toe dat ze erover dacht om te stoppen als hoofdredacteur van MeerTaal en vroeg in één moeite door of ik misschien interesse had om het stokje van haar over te nemen.
_w400_h260_bgtop.png)
Aan de keukentafel
column ouder
Joy Klinkenberg
Thuisonderwijs, wie had gedacht dat we dat massaal zouden moeten doen? Was dat niet voor een paar gezinnen die een trekkend bestaan hebben? Of vanwege levensbeschouwelijke overwegingen geen geschikte school voor hun kind kunnen vinden?

Iedere student aan het lezen!
Leesbevordering op de pabo
Monica Koster en Lucienne Rijks
Tweederde van de pabodocenten vindt hun studenten niet voldoende competent in leesbevordering. Toch moeten deze aanstaande leraren straks hun leerlingen warm maken voor lezen. Wij interviewden pabodocent Marieke Deinum, pabostudent Marla Drenth en projectleider van Stichting De Schoolschrijver Annemarie Heuts over h...
_w400.jpg)
Het taaltalent van Steven Brunswijk
Itie van den Berg
Steven Brunswijk was portier en verkoper van alarminstallaties na zijn MBO-opleiding Economie, maar wist dat hij comedian wilde zijn. Inmiddels heeft hij zijn derde theatervoorstelling ontwikkeld Van slaaf tot meester, was hij te zien in de Avrotros-serie De Braboneger verkaast, Expeditie Robinson en in de Gevaarlij...
_w400.jpg)
Betere gesprekken met MODEL2TALK
Van ontwerp tot succesvolle interventie
Chiel van der Veen & Femke van der Wilt
Hoe voer je in de klas goede gesprekken waar leerlingen echt iets van leren? Chiel van der Veen en Femke van der Wilt laten in dit artikel zien hoe de interventie MODEL2TALK leraren kan ondersteunen bij het voeren van dialogische gesprekken en hoe leraren hier zelf mee aan de slag kunnen in de klas.