Welkom

Hartelijk welkom op de website van MeerTaal. MeerTaal is een inspirerend en onafhankelijk tijdschrift over taal in het basisonderwijs. Het richt zich op taaldidactiek in de breedste zin van het woord. MeerTaal biedt een mix van theorie en praktijk, bedoeld voor iedereen die betrokken is bij het primair onderwijs: leraren, taalcoördinatoren, directies en pabo-studenten en -docenten.

Bekijk alle Taal = Meer

Word abonnee

Bekijk hier de opties

Redactie

Neem contact op met de redactie

Juf, welke gaan we vandaag doen?

Academische pabostudenten werken met gedichten in groep 1 en 2

Hoe daag je studenten uit om meer poëzie te gebruiken in hun lessen? In dit artikel vertelt Aletta Kwant hoe zij op de pabo van de Hanzehogeschool in Groningen hiervoor een prikkelende stageopdracht inzet en wat deze opdracht oplevert.

 

Column

Hoera, we leren lezen!

‘Kun je aan de stippen van lieveheersbeestjes zien hoe oud ze zijn?’, vraagt Saar zich af bij de introductieles van het nieuwe thema ‘natuurspeurders’. Ik ga mee in haar vraag en zeg dat ik hoop dat we daar later achter gaan komen. Later die week steekt ze met glinsterende ogen haar vinger op als we een tekst lezen ...

Taal = meer

Rijke teksten in de praktijk

Wie schrijft die blijft

Langere tijd met leerlingen lezen, schrijven en praten rondom een thema vergroot hun kennis en begrip van de wereld. Ook werk je aan duurzame woordenschatontwikkeling van de begrippen en woorden die in het thema aan de orde komen.

 

Wij zorgen voor elkaar

Het thema van de kinderboekenweek 2023 is Bij mij thuis, en het boek Het kleine huis bij de rivier (vanaf ongeveer 9 jaar) past daar heel goed bij. Het laat een rijkdom zien aan zorg, liefde en opvattingen van drie naast elkaar wonende generaties van de familie Van Rijn. Als door een ongeluk een van de huisjes insto...

Artikelen

Taaldenkgesprekken, speciaal voor alle leerlingen!

Hoe maak je leerlingen nieuwsgierig en hoe zet je ze aan het denken? Dat kan met taaldenkgesprekken: leerlingen doen actief mee, denken actief mee en praten actief mee, en al doende worden ze taalvaardiger en denkvaardiger. Hoe voer je als leerkracht zo’n taaldenkgesprek? En kan dat met álle leerlingen? Aan de hand ...

Taalonderwijs in beeld

De taal-kunstles: Mijn schoen doet Tsssjieieiep

Kinderen gaan op zoek naar geluiden binnen en buiten. Met hun stem bootsen ze de klank na en schrijven het op met letters: De kat drinkt de melk op slj-p… slj-p… sjl-p…Of als (werk)woord: De kat sljupt de melk op. Er zijn dingen die de naam krijgen van het geluid dat ze maken zoals een rits: Rtsj… rtsj… En de koekoe...

Taaltalent

Maan

Het taaltalent van ...

Maan de Steenwinkel werd in 1997 geboren en bracht haar jeugd door in Bergen. Haar vader, regisseur van diverse praatprogramma’s op tv, en haar moeder, lerares, kozen voor hun dochter de Vrije School in hun woonplaats. Na haar basisschoolperiode ging Maan naar het Murmelliusgymnasium. Ze overwoog na het gymnasium om...

Praktijkonderzoek

Jeroen Steenbakkers

Jeroen Steenbakkers promoveerde op 13 april 2023 aan de Rijksuniversiteit Groningen met zijn onderzoek naar betekenisvol schrijfstijlonderwijs in het voortgezet onderwijs.

 

Praktijkonderzoek

Robert Chamalaun

Robert Chamalaun promoveerde op 3 maart 2023 aan de Radboud Universiteit met zijn onderzoek naar de relatie tussen grammatica en werkwoordspelling.

 

Artikelen

Handschriftonderwijs: nog steeds relevant!

De meerwaarde van schrijven met de hand

Tegenwoordig communiceren we voornamelijk digitaal. We sturen elkaar appjes, we schrijven mails en lezen en schrijven teksten op de computer. Toch staat handschriftonderwijs in groep 3 en 4 nog steeds op het rooster. Is dit een erfenis uit het verleden waar we beter afscheid van kunnen nemen of is het aanleren van e...

Artikelen

Tekstloos maar kanskrijk

Meer taal en eigen verhaal met tekstloze prentenboeken

Tekstloze prentenboeken zijn bijzondere prentenboeken. Ze bevatten geen of nauwelijks tekst en de lezer moet zelf de verhaallijn construeren. De boeken hebben vaak prachtige illustraties. Het zijn kunstwerken om alleen of samen in alle rust naar te kijken, van te genieten en over te praten. Het grote voordeel van di...

Meertalig

Vandaag leer je de klank /b/ van /been/ verstaan en zeggen

Alweer een tijd geleden zat ik met vier nieuwkomersleerlingen aan de instructietafel op Taalschool Utrecht. Tegenover mij zit Adam, een eigenwijze en leergierige jongen afkomstig uit Syrië. Tijdens het lezen geef ik hem feedback over de uitspraak van de /a/: “Let op, het is /a/”. Welwillend zegt Adam: “/e/”. Ik reag...

Nog meer taal!

Nog meer taal!

In deze editie:
- Onze redacteur is enthousiast over...
- Kindertekst van Marit over buitenspelen
- Goed boekennieuw

- Tip!

 

 

Redactioneel

Meer taal = meer kansen

Met een heus taartmomentje op de netwerkdag van het Landelijk Netwerk Taal en een mooi nieuw nummer sluiten we ons jubileumjaar feestelijk af. Het thema van deze netwerkdag was kansengelijkheid en hoe actueel is de naam van ons tijdschrift nog steeds: meer taal = meer kansen. Alles is immers taal. Taal maakt dat je ...

Artikelen

Leesvaardigheid onder de loep

Leesprestaties van leerlingen in het (speciaal) basisonderwijs

Lezen is een belangrijke sleutel tot succes in het onderwijs en in de samenleving: veel informatie moet via lezen geleerd en verwerkt worden. Lezen is daarom ook een van de basisvaardigheden waaraan in het onderwijs veel tijd wordt besteed. Maar hoe is het gesteld met de leesvaardigheid van leerlingen in het (specia...

Taaltalent

Erik van Os

Het taaltalent van ...

Erik van Os schrijft samen met zijn vrouw Elle van Lieshout prentenboeken, boeken, gedichten en liedjes. Ook ken je ze waarschijnlijk van hun teksten en avi-boeken voor Veilig Leren Lezen, Schatkist, of Estafette. En heb je wel eens met je groep een Raadgedicht gedaan van Erik? Bijvoorbeeld het heerlijke zomerse ged...

Wie kan daar nog iets meer over vertellen?

Gesprekken voeren tijdens het voorlezen in de kleuterklas

Hoe kun je je les zo inrichten dat kinderen tijdens het voorlezen kennis met elkaar delen, samen nadenken en hun ideeën onderbouwen? In dit artikel lees je hoe je dialogische gesprekken rondom voorleesactiviteiten kunt voeren en kinderen op die manier kunt ondersteunen in hun taalontwikkeling.

 

Column

Onze dochter leest en gaat naar groep 3

Onze dochter was al op jonge leeftijd geïnteresseerd in boeken, lezen, letters en klanken. Toen ze al in de kleuterklas begon met lezen, verbaasde ons dat niet. Na anderhalf jaar kleuteren voldeed ze aan de einddoelen van groep 2 en zou ze kunnen starten in groep 3. Tijdens die anderhalf jaar heeft ze ook nog twee p...

Artikelen

Trots op mijn tekst!

Goed schrijven in tien genres binnen de zaakvakken

Hoe zorg je dat jouw leerlingen (en jijzelf) gemotiveerd blijven om te schrijven? Hoe haal je meer uit je schrijfonderwijs en werk je gericht aan de schrijfontwikkeling van je leerlingen? In dit artikel laat Femke Cools zien hoe je door het gebruik van genres schrijf- en zaakvakonderwijs betekenisvol met elkaar kunt...

Column

Beestenbende

‘Meester, ons lokaal is echt een beestenbende!’ roept een leerling als ze klas binnenkomt. Ondanks dat het geen compliment is, word ik er toch blij van. De leerling gebruikt namelijk een van de spreekwoorden die we tijdens ons thema Het rijk der dieren aanbieden.

 

Taal = meer

Rijke teksten in de praktijk

Nieuwe buren

Langere tijd met leerlingen lezen, schrijven en praten rondom een thema vergroot hun kennis en begrip van de wereld. Ook werk je aan duurzame woordenschatontwikkeling van de begrippen en woorden die in het thema aan de orde komen.

 

Het thema van deze keer is Nieuwe buren. Download de pdf bovenaan de pagina en ga ...

MeerBoek

Met de ridster de wereld rond

Het zal niemand ontgaan zijn dat er in de afgelopen jaren veel beweging is op het gebied van emancipatie door bijvoorbeeld Black Lives Matter, feminisme en aandacht voor gelijke kansen voor LHBTIQ. In het boek Avonturen van de dappere ridster heb ik een wereld gecreëerd waarvan ik hoop dat die ooit werkelijkheid wor...

Artikelen

Iedere leerkracht moet kunnen voorlezen

De Pabo Voorleeswedstrijd als onderdeel van het curriculum

Stichting Lezen organiseert dit jaar alweer voor de twaalfde keer de Pabo Voorleeswedstrijd. In dit artikel vertellen Joost Maes en Inouk Boerma hoe hun opleidingen de voorleeswedstrijd organiseren en hoe ze studenten daarbij betrokken weten te krijgen en te houden.

 

Taalonderwijs in beeld

Taal en toneel, een feestje

Spelenderwijs steeds beter worden in het lezen en praten in een andere taal en daarbij ook taalgevoeliger worden voor andere thuistalen in de groep? Dat ervaren ze op een groot aantal scholen in Friesland. Deze scholen doen mee met projecten van Inspirerend Meertalig Onderwijs (een samenwerkingsverband van het lecto...

Praktijkonderzoek

Marlon Ruwette

Marlon Ruwette promoveerde op 26 januari 2023 aan de Rijksuniversiteit Groningen met haar onderzoek naar leesbevordering van fictie en non-fictie in de bovenbouw van het po.

 

Praktijkonderzoek

Patrick Rooijackers

promoveerde op 17 februari 2023 aan de Universiteit Utrecht met zijn onderzoek naar het tekstbegrip van vwo-leerlingen. Hij formuleerde aanbevelingen die ook voor het basisonderwijs belangrijk kunnen zijn.

 

Artikelen

Aan de slag met meertaligheid in het onderwijs?

Vergeet je interactievaardigheden niet!

Taalvergelijking lijkt een toegankelijke eerste stap voor leerkrachten om meertaligheid in de klas te benutten. Onderzoek laat zien dat het bespreken van overeenkomsten en verschillen tussen talen bijdraagt aan de taalontwikkeling van leerlingen. De effectiviteit van taalvergelijking blijkt samen te hangen met het g...

Artikelen

Samen leren over meertaligheid

De Teamgids meertaligheid als stevige basis

SLO heeft een Teamgids meertaligheid ontwikkeld. In dit artikel legt Inge Jansen aan de hand van praktische voorbeelden uit hoe de gids leerkrachten ondersteunt bij het ontwikkelen van kennis en vaardigheden over het waarderen en inzetten van meertaligheid in de klas.

 

Meertalig

Voorbij de standaardtaal: de kracht van streektalen

Honderdduizenden kinderen in ons taalgebied horen thuis niet alleen maar Standaardnederlands, maar ook een van de vele dialecten en streektalen die in Nederland en Vlaanderen bestaan: Twents, Limburgs, West- Vlaams of Zeeuws bijvoorbeeld. Die vorm van meertaligheid wordt soms vergeten in ons onderwijs, terwijl erop ...

Nog meer taal!

Nog meer taal!

In deze editie:
- Onze redacteur is enthousiast over...
- Kindertekst van Milou Kenselaar
- Oproep!

 

Redactioneel

Verjaardagsfeestje

Hiep hiep hoera, 10 jaar MeerTaal! Deze verjaardag hebben we gevierd tijdens een onlinefeestje met drie enthousiaste en inspirerende gasten. Met hen blikten we terug op 10 jaar MeerTaal, stonden we stil bij het heden en droomden we over de toekomst van het taalonderwijs en ons tijdschrift.

 

Artikelen

Beter schrijven door samen SPARREN

De kracht van dialogisch schrijven

Kun je van leerlingen betere schrijvers maken door ze in gesprek te laten gaan over hun teksten? Dat was de hoofdvraag van het onderzoeksproject Dialogisch schrijven. In dit artikel laten Monica Koster en Renske Bouwer zien wat dialogisch schrijven precies inhoudt en bespreken zij enkele bevindingen uit het onderzoe...

Taaltalent

Habtamu de Hoop

Het taaltalent van…

Habtamu werd in 1998 geboren in Ethiopië en daar als vondeling achtergelaten. Toen hij 8 maanden was, werd hij geadopteerd door zijn huidige ouders uit Wommels in Friesland.

 

Artikelen

Waarom makkelijk doen als het moeilijk kan?

Schooltaalontwikkeling van leerlingen stimuleren

Als leraar vind je het belangrijk dat de leerlingen je goed begrijpen. Veel leraren versimpelen daarom vaak hun taalgebruik. Maar wanneer je dat doet, ontneem je je leerlingen kansen om complexere taal, oftewel schooltaal, te leren. Leerlingen hebben deze schooltaal hard nodig in hun schoolloopbaan. Als je weet wat ...

Column

Het Mooie Kinderboekenfestival

‘Whaa, nou mag ik eindelijk ook eens naar een festival!’ Het is zondag 19 juni en we zijn onderweg naar Den Bosch voor Het Mooie Kinderboekenfestival. Mijn zoon Peter wilde een vriendje meenemen, en het was Leon die zich zo verheugde op zijn eigen festival.

 

Artikelen

Lekker lezen met games?

Motiverende aspecten van games toepassen bij lezen

Veel leerlingen zijn enthousiaste gamers, maar moeilijk te porren voor het lezen van boeken in hun vrije tijd. Zou je games en lezen met elkaar kunnen verbinden om leerlingen enthousiast te krijgen voor lezen? Itie van den Berg ging samen met spelontwerper Frank Bovenkerk op zoek naar het antwoord op deze vraag.

 

...