Welkom
Hartelijk welkom op de website van MeerTaal. MeerTaal is een inspirerend en onafhankelijk tijdschrift over taal in het basisonderwijs. Het richt zich op taaldidactiek in de breedste zin van het woord. MeerTaal biedt een mix van theorie en praktijk, bedoeld voor iedereen die betrokken is bij het primair onderwijs: leraren, taalcoördinatoren, directies en pabo-studenten en -docenten.

Bekijk alle Taal = Meer
Word abonnee
Bekijk hier de optiesRedactie
Neem contact op met de redactie
AI: vermijden of omarmen?
Monica Koster
Via sociale media word ik op dit moment overspoeld door berichten over AI. Ook in het (taal-) onderwijs gaat AI een steeds grotere rol spelen, dus we kunnen er niet omheen om in MeerTaal aandacht te besteden aan deze ontwikkeling. Moeten we AI vermijden of omarmen? Je hoort veel negatieve geluiden over AI. Er zijn g...

Spontaan spellen
Leg de basis voor geletterdheid
Henriët Odink
Kinderen die op jonge leeftijd de ruimte krijgen om spontaan te spellen, ontwikkelen later sterkere lees- en spellingvaardigheden. Al vanaf 2,5 jaar laten kinderen spontane spelling zien door ‘alsof’ te schrijven en lezen in hun spel. Hoe herken je deze uiting van beginnende geletterdheid? En op welke manier kun je ...

Hendrik Jan Bökkers
Het taaltalent van…
Hendrik Jan Bökkers is als zanger en liedjesschrijver in het Oosten al jaren populair. Hij zong bij Jovink en de Voederbietels en heeft inmiddels succes met zijn eigen band De Bökkers. Zijn bewuste keuze voor het zingen in het Nedersaksisch maakte bij Beste zangers in 2021 zoveel indruk, dat de zangeres Karsu een li...

“Zo zou het leesonderwijs bij ons moeten zijn!”
Wat pabostudenten kunnen leren van een internationale studiereis
Indy Cox, Michelle Hermans, Merel van der Horst, Michiel Mutsaers en Linda Moonen
Een internationale stage of studiereis biedt vierdejaars pabostudenten van Hogeschool de Kempel de kans om hun klaslokaal tijdelijk te verruilen voor een leeromgeving over de grens. Deze buitenlandse ervaringen vormen vaak een van de hoogtepunten van hun opleiding, waarin onderwijs en cultuur hand in hand gaan. In d...

De stille vinger
Sander de Folter
Mijn kinderen zaten op de grond met een prentenboek, verzonken in hun eigen spel. Toen ik zei dat het tijd was om naar bed te gaan, onderbrak mijn zoon Gijs mij kordaat. “Ik zie geen stille vinger, papa, en als je wat wil zeggen moet je een stille vinger opsteken!” Er sprak een vanzelfsprekendheid uit: zo doen we da...

Meer zin in lezen met Leesbeesten!
Een ludodidactische benadering van leesonderwijs
Martin Schilder, Inouk Boerma en José Smeets
“Mogen we vanmiddag een spelletje doen?” roept Safae. “Nee, we gaan eerst begrijpend lezen”, antwoordt de meester. “Alwéér begrijpend lezen?” roept Ymar zuchtend. Dit is de realiteit op veel Nederlandse basisscholen. Uit onderzoek weten we dat veel Nederlandse kinderen niet graag lezen. Spelletjes doen en gamen zijn...

Onderschat
Jolijn Vreman-Kromhout
Imran is net twaalf en een jaar bij ons op school. Tijdens de Estafette-leeslessen maakt hij een ongemotiveerde indruk. Hij heeft met veel moeite net AVI-niveau eind 3 gehaald. Het beeld dat wij van hem hebben, is dat van een onzekere jongen die zijn ouders en Syrië enorm mist, daar wel onderwijs heeft gevolgd, maar...

Rijke teksten in de praktijk
Langere tijd met leerlingen lezen, schrijven en praten vergroot hun kennis van de wereld en daarmee ook hun begrip van teksten over dat onderwerp. Ook werk je aan duurzame woordenschatontwikkeling van de begrippen en woorden die in je thema aan de orde komen. In deze nieuwe rubriek bieden we je elk nummer een set va...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Kleurrijke gesprekken met meertalige moeders
Froukje Hoobroeckx
Met een kistje bontgekleurde primula’s achterop fietste ik eind januari naar basisschool de Panda. De plantjes op de tafel in het ouderlokaal, naast de thee en koekjes, zagen er gezellig uit. En dat bleek een voorbode.
Even later stond ik samen met de directeur een paar moeders van kinderen uit groep 6 te verwel...

De kracht van modelleren in schrijfonderwijs
Effectief aan de slag met schrijfstrategieën
Daan Debuysere, Liesbeth Ghesquière, Justine Pillaert en Lien Vanopstal
Net als in Nederland wordt in het basisonderwijs in Vlaanderen geworsteld met het vormgeven van effectief schrijfonderwijs. Met expliciete aandacht voor schrijfstrategieën en het modelleren hiervan willen de onderzoekers van het project SOS Schrijven op School helder krijgen wat werkt. In dit artikel delen zij hun b...

Meertaal Doen!
Anneleen Mulder en Hieke van Til
In de definitieve conceptkerndoelen is veel aandacht voor productieve taalvaardigheid. En terecht: kinderen worden taalvaardiger door te lezen en te luisteren én door zelf te spreken en te schrijven. In deze rubriek geven we praktische voorbeelden, aansluitend bij de definitieve conceptkerndoelen.
Dit past onder...

Een meertalige mindset ontwikkelen
Anne van Buul
Hogeschool de Kempel ligt in een regio die zich kenmerkt door een grote toestroom van kenniswerkers, arbeidsmigranten en vluchtelingen, waardoor de leerlingpopulatie op scholen steeds diverser wordt. Belangrijk dus om pabostudenten al tijdens hun studie goed voor te bereiden op het lesgeven aan deze meertalige doelg...

Brechtje van Zeijts
Brechtje van Zeijts promoveerde op 23 januari 2025 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam op haar onderzoek naar video’s binnen het begrijpend leesonderwijs. Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen het begrijpen van teksten en video’s? En kunnen video’s effectief worden ingezet binnen het leesonderwijs?
...

Het staat of valt met een goede prompt!
AI-ondersteuning in en buiten de klas
Monica Koster, Lucienne Rijks en Rik Santegoets
Vanuit zijn ervaring als ICT-docent vertelt Rik Santegoets in dit interview met Monica Koster en Lucienne Rijks hoe leraren AI functioneel kunnen inzetten om hun (meertalige) leerlingen te ondersteunen met hun taal- en leesontwikkeling. Hij bespreekt meerdere programma’s waarbij hij heel veel praktische tips deelt.
...
Het Klankkwartier werkt!
De kracht van een leesroutine
Sabine van Dessel, Jennifer de Haart en Steven Schilp
De onderbouw van basisschool Frankendael heeft na een interne scholing over technisch lezen een aanpak ontwikkeld voor een succesvolle leesstart. In dit artikel vertellen drie leerkrachten waar deze aanpak op is gebaseerd, hoe het werkt en wat de positieve effecten zijn.

Vandaag komen we niet meer thuis
Enne Koens
In Vandaag komen we niet meer thuis vlucht Mirza met zijn vader naar diens geboorteland. Daar moet hij stapje voor stapje een nieuw leven opbouwen. Mirza komt er pas na een tijdje achter waarom ze moesten vertrekken en dat ze niet meer terug zullen gaan. Dat is een grote klap voor hem.
Dit boek speelt in de Levaren...

Nog meer taal!
In deze editie:
- Onze redacteur is enthousiast over...
- Kwaliteitskader Leermiddelen Taal
- Kindertekst van Tycho over de kurkumaproef.

Over methodes en shredders
Monica Koster
Regelmatig woon ik bijeenkomsten bij over taalonderwijs: symposia, studiedagen, congressen en netwerkdagen. Het is altijd weer inspirerend om bij dit soort gelegenheden bijgepraat te worden over de nieuwste inzichten en mooie voorbeelden van good practices te zien. Op deze bijeenkomsten doe ik ook vaak ideeën op voo...

Help, een TOS!
Ondersteuning bij een taalontwikkelingsstoornis
Jetty de Jong
Voor juf Emma is het omgaan met TOS dagelijkse kost. Bauke (4,5) speelt samen met zijn vriend met constructiemateriaal. Zijn vriendje gaat bouwen, ‘maa, i wiwwe (maar ik wil)’, roept Bauke gefrustreerd. Hij wijst naar het dak, dat hij wil afmaken. ‘Di(t) blijve staa(n), dee moe blijve!’. Hij wil zijn vriendje slaan....

Bas Maliepaard
Het taaltalent van…
Zeg je Bas Maliepaard, dan denk je aan De Grote Vriendelijke Podcast die Bas al zeven jaar tweewekelijks samen met Jaap Friso maakt. Met deze podcast wonnen ze een Dutch Podcast Award. Behalve praten over boeken met schrijvers en illustratoren, schrijft Bas ook graag over kinder- en jeugdboeken, zoals recensies voor...

Weer zin in het taalonderwijs!
De nieuwe kerndoelen prikkelen docenten en studenten op de pabo
Joanneke Prenger
Met nieuwe wettelijke kaders voor het basisonderwijs, verandert ook het onderwijs op de pabo. Joanneke Prenger vroeg twee pabo-docenten Nederlands en twee van hun studenten hoe de actualisatie nu al hun
taalonderwijs beïnvloedt en welke kansen zij zien voor de toekomst.

Hoe denken jullie dat het verhaal nu verder gaat?
Arie Boomsma
Toen ik nog televisieprogramma’s maakte interviewde ik een keer een jonge Afghaanse vluchteling. Hij vertelde me over de barre tocht die hij met z’n ouders en een broertje maakte. Het doet zijn levensverhaal tekort om het avonturen te noemen, maar ik realiseerde me toen voor het eerst dat de narigheid waarin asielzo...

Vloeiend leren lezen met rijke teksten
Geïntegreerd en betekenisvol leesonderwijs
Anneleen Mulder en Marjolein van Oenen
We zien steeds meer scholen die voor het bevorderen van leesbegrip werken met zelfgekozen, rijke teksten. Veel leerkrachten geven echter aan dat ze het lastig vinden om leesactiviteiten zo te ontwerpen dat ze óók bijdragen aan de technische leesontwikkeling van leerlingen. In dit artikel vind je houvast om leerlinge...

In een gedicht zit heel de wereld
Rosita de Nooijer
De bel is gegaan. Langzaam druppelen de kinderen de klas binnen. “We beginnen vandaag met een gedicht”, zeg ik enthousiast. Veertien paar ogen kijken me verwachtingsvol aan. Als de juf weer een boek heeft, is dat een feestje!
Ik tover de gedichtenbundel Dag huis, ben je thuis? van Riet Wille tevoorschijn en draa...

Kunnen bomen praten?
Langere tijd met leerlingen lezen, schrijven en praten vergroot hun kennis van de wereld en daarmee ook hun begrip van teksten over dat onderwerp. Ook werk je aan duurzame woordenschatontwikkeling van de begrippen en woorden die in je thema aan de orde komen. In deze nieuwe rubriek bieden we je elk nummer een set va...

Welkom nieuwkomer!
Moniek Sanders
Op Kuna Mondo bereiden wij nieuwkomersleerlingen zo goed mogelijk voor op het regulier onderwijs, maar hoe worden deze leerlingen daar vervolgens begeleid? De benodigde expertise is niet altijd aanwezig, terwijl bekend is dat het zo’n vier jaar duurt tot een nieuwkomer de Nederlandse taalvaardigheid bereikt om op l...

Verbetering van schrijfonderwijs begint op de pabo
Investeren in schrijfdidactiek is haalbaar en effectief
Albert van Zanten en Inge Baars
Hoe zorg je ervoor dat aanstaande leerkrachten goed voorbereid zijn op het geven van lessen waardoor leerlingen echt betere teksten gaan schrijven? Pabo-docent Albert van Zanten gebruikt wetenschappelijke inzichten als basis voor een vak over schrijfdidactiek en merkt dat dit hem en zijn studenten meer grip geeft op...

Meertaal Doen!
Anneleen Mulder en Hieke van Til
In de conceptkerndoelen is veel aandacht voor productieve taalvaardigheid. En terecht: kinderen worden taalvaardiger door te lezen en te luisteren én door zelf te spreken en te schrijven. In deze rubriek geven we praktische voorbeelden, aansluitend bij de nieuwe conceptkerndoelen.
Het thema van deze keer is Gelo...

Ieder kind heeft een verhaal
Pascalle Ruigrok
Hoe zorg je ervoor dat ieder kind, ongeacht achtergrond of omgeving, kan meedoen en zich kan ontwikkelen? Bij Spring starten we altijd vanuit de bedoeling: hoe maak je onderwijs dat bijdraagt aan de brede vorming van kinderen? De Taalronde van Taalvorming is een krachtige didactische werkvorm voor taalverrijking die...

Hanneke Leeuwestein
Hanneke Leeuwestein promoveerde op 10 oktober 2024 aan de Rijksuniversiteit Groningen op haar onderzoek naar het psychologisch welbevinden en de tweedetaalverwerving van jonge vluchtelingleerlingen in Nederland.
Wat was de aanleiding voor je onderzoek?
Kinderen die naar Nederland zijn gevlucht komen in Neder...

Grip op teksten, grip op kennis
Hoe combineer je tekststructuuronderwijs met Natuur & Techniek?
Hilde Kooiker en Jacqueline Evers-Vermeul
Onderzoeksactiviteiten binnen de zaakvakken laten zich goed combineren met functionele lees- en schrijfopdrachten. Een win-winsituatie, die ook nog eens motiverend werkt voor leerlingen. Hilde Kooiker en Jacqueline Evers-Vermeul ontwierpen en onderzochten lesmaterialen waarin lees- en schrijfonderwijs werd gecombine...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Laat van je lezen!
Oproep van de Nederlandse Kinderboekenambassadeur
Rian Visser
Veel mensen zijn zich niet bewust van het bestaan van een Kinderboekenambassadeur. Een van mijn doelstellingen is om daar verandering in te brengen. Via sociale media, interviews en artikelen probeer ik mijn rol zichtbaar te maken. Daarnaast zoek ik veel contact met leerkrachten en besteed ik aandacht aan diverse in...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Zindzi Zevenbergen
Zindzi Zevenbergen
In Manie Schaafijs vertel ik het spannende levensverhaal van Francisco, de overgrootvader van illustrator Hedy Tjin. Hij bracht schaafijs zo’n honderd jaar geleden naar Suriname. Naast historische archieven had ik nog een belangrijke informatiebron: de herinneringen van familieleden. In het boek kibbelen de ooms en ...

Nog meer taal!
In deze editie:
- Onze redacteur is enthousiast over...
- LNT netwerkdag
- Kindertekst van Sofia over Martin Luther King.

Lichtpuntjes
Monica Koster
De winter is altijd een seizoen met twee gezichten. Aan de ene kant koud, donker en guur, maar aan de andere kant ook de warmte en gezelligheid van de feestdagen en belofte van een nieuw begin. Het is een tijd van terugblikken op het jaar dat is geweest en vooruitkijken naar het jaar dat als een onbeschreven blad vo...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Schrijven om te leren
Dieper begrip en betere verwerking van de leerstof
Els Loman en Yonina Pullens
Schrijven heeft in de nieuwe conceptkerndoelen Nederlands een prominente plaats gekregen, met schrijven om te leren als zelfstandig kerndoel. Van scholen wordt gevraagd dat zij de taalontwikkeling van de leerling in alle leergebieden stimuleren. Hoe je schrijfonderwijs en vakinhoud aan elkaar kunt verbinden zodat ze...