MeerBoek

Groene argumenten

Marc ter Horst

is kinderboekenschrijver en educatief auteur. Hij schrijft vooral informatieve kinderboeken, zoals Palmen op de Noordpool en Viruswereld, dat in juni bekroond werd met een Zilveren Griffel. 

Mijn boek Palmen op de Noordpool is thematitel bij het thema ‘Gi-ga- groen’ van de kinderboekenweek 2022. In dit boek leg ik klimaatverandering uit aan kinderen vanaf 9 jaar.

 

Om klimaatverandering op een duidelijke en aantrekkelijke manier te behandelen, had ik soms wat kunstgrepen nodig. Hoe behandel je bijvoorbeeld de voor- en nadelen van energiebronnen zonder dat het een hoofdstuk vol schoolse opsommingen wordt? Na wat peinzen en ploeteren was ik eruit.

 

Afscheidsbrief en talentenshow

 

Het hoofdstuk begint met een afscheidsbrief aan de fossiele energiebronnen, waarin ik ze bedank voor bewezen diensten en vertel waarom we nu toch echt van ze af moeten (zie afbeelding). Daarna laat ik de alternatieven aan het woord, alsof ze zichzelf in een talentenshow mogen promoten. Dat gaat bijvoorbeeld zo:

 

“Al met al ben ik een geweldige kandidaat, al zeg ik het zelf. Oké, bij het maken van zonnepanelen en het bouwen van centrales komt CO2 vrij, maar daarna niet meer. Bovendien raak ik de komende paar miljard jaar niet op.”

 

Elke bron mag op die manier een pagina lang over zichzelf praten en aan het eind van het hoofdstuk maak ik als een soort jury de balans op.

 

Een zinvolle opdracht

 

Je kunt hier een uitdagende schrijfopdracht voor de midden- en bovenbouw van maken, waarbij je zelf kunt kiezen hoe uitgebreid je dat doet (zie kader). Met deze opdracht worden kinderen aan het werk gezet met bronnenonderzoek, leren ze argumenten formuleren en voor- en nadelen bedenken. Ze kunnen veel creativiteit kwijt door zich in te leven in een niet-levend object. En dankzij de talentenshow werk je niet alleen aan schrijfvaardigheid, maar ook aan mondelinge taalvaardigheid.

 

 

De schrijfopdracht

  • Kies een fenomeen waar je vanaf wilt en waarvoor meerdere alternatieven zijn. Voor de Kinderboekenweek kun je bijvoorbeeld denken aan megastallen, korte afstandsvluchten of, zoals in dit voorbeeld, plastic.
  • Laat de kinderen tenminste vijf alternatieven voor plastic bedenken. Denk bijvoorbeeld aan blik, bamboe of papier.
  • Verdeel ‘plastic’ en de verschillende alternatieven over groepjes leerlingen.
  • Elk groepje gaat op zoek naar voor- en nadelen van zijn onderwerp. Degenen met het onderwerp ‘plastic’ schrijven een afscheidsbrief aan plastic. De anderen promoten hun alternatief in de ik-vorm, maar wijzen ook op de nadelen (ter illustratie kun je hiervoor de voorbeelden vanaf pagina 146 in Palmen op de Noordpool gebruiken).
  • Laat de kinderen in groepjes elkaars teksten lezen en van feedback voorzien. Laat ze daarna hun eigen tekst verbeteren.
  • Houd een talentenshow waarbij elk alternatief zich presenteert aan de hand van de geschreven tekst. Laat de groepjes debatteren en voor- en nadelen tegen elkaar afwegen.
  • Kies samen een winnaar, of concludeer dat geen van de kandidaten eruit springt, net als bij de alternatieve energiebronnen in Palmen op de Noordpool.

Download hier onderstaande afbeelding.

 

Fragment uit de afscheidsbrief aan fossiele brandstoffen

 

Deel dit artikel