Welkom
Hartelijk welkom op de website van MeerTaal. MeerTaal is een inspirerend en onafhankelijk tijdschrift over taal in het basisonderwijs. Het richt zich op taaldidactiek in de breedste zin van het woord. MeerTaal biedt een mix van theorie en praktijk, bedoeld voor iedereen die betrokken is bij het primair onderwijs: leraren, taalcoördinatoren, directies en pabo-studenten en -docenten.

Bekijk alle Taal = Meer
Word abonnee
Bekijk hier de optiesRedactie
Neem contact op met de redactie_w400_h260_bg.jpg)
taalonderzoek in de praktijk - Eline Prijs
Marian Bruggink
Eline Prijs deed onderzoek in tweetalig primair onderwijs (Nederlands en Engels) naar de verschillen in taalgebruik tussen leerlingen met Nederlands als thuistaal en NT2-leerlingen. Hieruit bleek dat de beide groepen niet significant verschilden bij het vertellen van een verhaaltje in het Nederlands, maar dat de NT2...
_w400_h260_bg.jpg)
Taal uit de gevangenis
Itie v.d. Berg
Het voorleesproject in de gevangenis van Dordrecht, waarbij gedetineerde vaders hun kind(eren) mogen voorlezen, blijkt een succes voor beiden.
Geef ze de ruimte!
Nynke van der Schaaf
Kinderen leren veel uit de gesprekken die ze voeren met jou als leraar, maar uit het onderzoek van Nynke van der Schaaf naar gesprekken op de naschoolse opvang, blijkt dat kinderen ook heel veel leren van de gesprekken die ze met elkaar voeren. In dit artikel legt de auteur uit hoe je van dit soort gesprekken leermo...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Taalonderzoek in de praktijk - Femke van der Wilt
Marian Bruggink
Femke van der Wilt promoveerde aan de VU op de rol van communicatieve taalvaardigheid bij sociale afwijzing. Leidt een lager niveau van taalvaardigheid eerder tot sociale afwijzing dan bij kinderen die dit lagere niveau niet hebben? In de literatuur is vrijwel alleen de woordenschat onderzocht. Daarom onderzocht zij...
Taalonderwijs aan nieuwkomers
Veel scholen krijgen te maken met nieuwkomerskinderen. Een nieuwe handreiking voor scholen schetst een meerjarenperspectief
voor de integratie van nieuwkomerskinderen. Maaike Hajer van Hogeschool Utrecht en Saskia Versloot van Marant van het Lectoreninitiatief Professionalisering Taalonderwijs Nieuwkomers (LPTN) ver...
Taal leren door te filosoferen
Fabien van der Ham
Filosoferen is heel leerzaam, kinderen leren kritisch en creatief te denken én het is goed voor hun taalontwikkeling. Hoe filosoferen aan de taalontwikkeling bijdraagt, laat Fabien van der Ham van filosofiejuf.nl in dit artikel zien. Tenslotte geeft ze een belangrijke tip voor het zelf begeleiden van een filosofisch...
Doelgericht werken in passend onderwijs
Marian Bruggink en Judith Stoep
GAS staat voor Goal Attainment Scaling, letterlijk het inschatten van de mate waarin een doel behaald is. Marian Bruggink en Judith Stoep vertellen over hun project: GAS Geven: Doelgericht werken aan taal en lezen in Passend Onderwijs te beginnen.
_w400_h260_bg.jpg)
Meer meertaligheid in het basisonderwijs…Ja maar, hoe? Nieuwe inzichten door meertaligheidsprojecten
Dr. Joana Duarte en Dr. Mirjam Günther
Nederland is rijk aan talige en culturele diversiteit maar toch blijft de hoofdtaal van het curriculum het Nederlands. Andere talen, zoals migranten- of streektalen spelen een kleinere (of geen) rol in het onderwijs. In dit artikel worden de achtergronden en bedoelingen besproken van recent gestarte projecten vanuit...
Taalonderwijs in beeld
Leerlingen uit groep 7a en 7b van de Dom Helder Camaraschool uit Groningen hebben echte speeddates gehouden met boeken. Gedurende 2 minuten hadden ze een ‘date’ met een ander kind. Om de beurt vertelden ze elkaar 1 minuut lang over hun favoriete boek.
Drijven en zinken
Martine Gijsel en Jantien Smit
In het lectoraat ‘Wetenschap en Techniek in het Onderwijs’ van Saxion worden taalgerichte lessen voor wetenschap en techniek ontworpen en beproefd. In dit artikel laten de auteurs aan de hand van een uitgewerkte lessenserie over drijven en zinken zien hoe leraren zelf lessen kunnen ontwerpen waarin zowel aandacht is...
_w400_h260_bg.jpg)
Creativiteit in het (taal)onderwijs laat geen potentieel onbenut
Mieke Linssen, Els van Hemert
De auteurs vinden creativiteit noodzakelijk voor de ontwikkeling van kinderen. Daarom ondersteunen ze op eigen wijze scholen bij het uitvoeren van creatieve projecten die aansluiten bij het curriculum. Goed onderwijs daagt kinderen uit zich creatief en daarmee ook talig te ontwikkelen. Dit artikel beschrijft waar je...
De vonk springt over
Annemarie Terhell
Lenneke Streefland (22 jaar) uit Vlijmen werd dit jaar Pabo-Voorleeskampioen van Nederland. In dit artikel beschrijft de auteur hoe dit proces verliep: voor haar maar ook voor haar docenten en medestudenten van de Fontys Pabo ‘s-Hertogenbosch.
Hoe geef je de talenkennis die nieuwkomers meebrengen een plek in je onderwijs?
Sterre Leufkens en Jantien Smit
Leerlingen die nog geen Nederlands spreken, zijn al taalvaardig in een andere taal. Als leraar zou je die talenkennis van leerlingen kunnen benutten. Maar hoe doe je dat?
De auteurs beschrijven hoe een webapp van de Universiteit Utrecht, vol informatie over thuistalen, leraren kan inspireren en ondersteunen.
Rekenen en taal: samen sterker
Dolly van Eerde
Binnen het taal- en rekenonderwijs wordt al enige tijd gezocht naar mogelijkheden om die samenhang te vergroten. Onlangs werd hier opnieuw aandacht voor gevraagd: de redacties van MeerTaal en Volgens Bartjens brachten elk een nummer over dit thema uit en organiseerden samen de conferentie Rekenen op Taal. De auteur ...

Formatief evalueren in je taalles
Anne-Christien Tammes
N.a.v. de SLO-publicatie ‘Formatief evalueren in het primair onderwijs: werken aan groei’ zijn drie leraren van bs. De Bosmark in Dinxperlo taallessen gaan ontwikkelen waarin dat formatief evalueren een belangrijke rol speelt. Zij hebben dat uitgeprobeerd bij verschillende facetten van taalonderwijs in hun eigen gro...
Een beter begin met BoekStart
Heleen van den Berg en Adriana G. Bus
‘Loont’ het om kinderen in hun eerste levensjaar voor te lezen? Meer dan interacties tussen ouder en kind tijdens eten of spelen, is voorlezen een stimulans voor de taalontwikkeling. Veel ouders denken echter dat je baby’s niet kunt voorlezen “want ze begrijpen toch niet wat je zegt, ze stoppen boekjes liever in hun...
Nieuwe methoden aanvankelijk lezen
Cor Bakker en Joost van Berkel
Sinds het schooljaar 2014/15 zijn er twee nieuwe methoden voor aanvankelijk lezen op de markt: Veilig Leren Lezen Kim-versie en Lijn 3. In dit artikel bespreken de auteurs de vernieuwingen in de didactiek van de leerlijnen technisch lezen en spelling met de onderdelen aanleren van de letters, woordlezen en spelling....
Interactief Engels in de middenbouw
Esther Dijkstra
Hoewel het vroeg vreemdetalenonderwijs (vvto) steeds populairder wordt, hebben scholen nog veel vragen over een effectieve aanpak voor het vvto. Esther Dijkstra ontwikkelde een interactieve lessenreeks en onderzocht in haar masterscriptie het effect van deze lessen op de woordenschat.
De jonge journalist
Joost Adema, Jan Angevaare & Sjaak Janssen
Om een verhaal op een goede manier te schrijven, of een goed verslag te maken, moeten kinderen zich specifieke kennis en vaardigheden eigen maken. Het gebruik van apps bij het maken van verhalen maakt het voor kinderen vaak nog aantrekkelijker. De auteurs gaan in op de vele mogelijkheden die de diverse apps bieden e...
Koffer vol woorden
Poëzie voor midden- en bovenbouw.
_w400_h260_bg.jpg)
Effectief werken aan leesbegrip en leesmotivatie: het moet en het kan!
Jan Rijkers, Carlijn Pereira, Joanneke Prenger
In september verscheen het actieplan Effectief onderwijs in begrijpend lezen – acties voor beter leesbegrip en meer leesmotivatie. Wat is er te leren van basisscholen die dit al anders aanpakten? Daaruit blijkt onder meer dat thematisch werken een kader geeft voor het lezen, waardoor kinderen dit als betekenisvol er...
Rekenen met woorden
Dolf Janson
Woorden kun je bekijken alsof het getallen zijn. In dit artikel laat de auteur zien dat je ook met woorden allerlei ‘rekenbewerkingen’ kunt uitvoeren: verdubbelen, optellen en vermenigvuldigen. Daarmee laat hij zien hoe taalbeschouwingslessen nieuwsgierigheid kunnen wekken en kunnen uitdagen tot onderzoek.
_w400_h260_bg.jpg)
Rapporten
Patty Roos
Column leraar: over de ervaringen met het leerlingen laten opstellen van een rapport over hun leraar.
Taalonderwijs aan nieuwkomers
AZC-school De Hesselanden in Emmen staat op het terrein van het AZC, waar gezinnen met minderjarige kinderen verblijven. Kinderen die de taal nog moeten leren gaan naar het Expertisecentrum Anderstaligen (ECA). Na een jaar (vier modules Nederlands) gaan de leerlingen naar een reguliere basisschool. Judith Zwart, taa...
Taalonderzoek in de praktijk
Annelie Meuleman-Jager is masterstudent Leren & Innoveren en heeft onderzoek gedaan naar het monitoren van eigen tekstbegrip van leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs. Nina Wassink studeerde Neerlandistiek aan de RUG en deed onderzoek naar de verbinding tussen het poëzieonderwijs en het taalonderwijs op ...
Aan de slag met Wikikids
Gerard Dummer
WikiKids is het meest authentieke schrijflab voor kinderen ter wereld. Zo zou Gerard Dummer WikiKids (www.wikikids.nl), de Nederlandstalige internet-encyclopedie voor en door kinderen, het liefst omschrijven. WikiKids biedt voor het onderwijs veel mogelijkheden om stelonderwijs, maar ook wereldoriëntatie, mediawijsh...
Poëzie
Anke Herder
Poëzie stimuleert moeiteloos verschillende 21e-eeuwse vaardigheden: gedichten schrijven en bespreken nodigt uit tot creativiteit en samenwerken en doet ook een beroep op sociale en culturele vaardigheden van leerlingen. In de volgende lessuggesties bekijken de kinderen met nieuwsgierige ogen de wereld om hen heen en...
_w400_h260_bg.jpg)
Uitgesproken mondelinge taalvaardigheid
Maartje v.d.Velde, Susanne Rijken, Marleen v.d.Lubbe
In het schooljaar 2016-2017 is in opdracht van de Onderwijsinspectie een peilingsonderzoek naar mondelinge taalvaardigheid uitgevoerd. Dit onderzoek richtte zich op de vaardigheden spreken, luisteren en gesprek voeren, zoals die in de referentieniveaus 1F en 2F zijn beschreven. Het aantal leerlingen dat 2F haalt is ...
Kern en keuze: het taalonderwijs in 2032
Joanneke Prenger en Gerdineke van Silfhout
Staatssecretaris Sander Dekker lanceerde in februari 2015 het Platform Onderwijs2032. Deze lancering vormde de start van de dialoogfase waarin het Platform een open maatschappelijke dialoog aanging met het veld met o.a. vele brainstormsessies tot gevolg. In dit artikel bespreken de auteurs de opbrengst van de discus...
Taalonderwijs waar je blij van wordt
MeerTaal bestaat vijf jaar! Hoe kun je zo’n feestje beter vieren dan door met elkaar stil te staan bij voorbeelden van taalonderwijs waar je blij van wordt. Daarom hebben de redactieleden voor dit nummer voorbeelden verzameld van taalonderwijs waar ze blij van worden.

Column leraar
Sanne Poelder
De auteur geeft een inkijkje hoe ze vanuit het thema ‘omgaan met elkaar’ met haar groep aandacht besteedt aan het verschil tussen feiten en meningen. Zij constateert dat de leerlingen actief bezig zijn en het jammer vinden om te moeten stoppen aan het eind van de lestijd.
Poëzie
‘Dit wordt een topjaar voor mij, denk ik. Ik zal mijn beste en mooiste zinnen en beelden boven halen!’ zegt de 11-jarige Yasmin Kirhan die met haar gedicht Kleuren in de straat de vijfde Kinderstadsdichter van Sint-Niklaas, België is geworden.
Taalonderzoek door Rosa Teepe
Marian Bruggink
Promotie aan de Radboud Universiteit (2018) op basis van onderzoek naar de rol van ouderbetrokkenheid in de voorschoolse educatie. Met name het effect van het gezinsgerichte programma VVE Thuis op de woordenschat van peuters is onderzocht en bleek aantoonbaar.
Taalonderzoek in de praktijk
Sharon Holterman over het effect van woordleerstrategieën op de woordenschat van leerlingen en de samenhang met de leesvaardigheid.
Grammatica is leuk (deel 3 en slot)
Dolf Janson
In de eerste aflevering hebben we aan de hand van peuterzinnen doenzinnen en zijnzinnen onderscheiden. In het tweede deel gingen we daarop verder en ontdekten dat er verschillende rollen in zo’n zin kunnen voorkomen, waaronder die van de hoofdrolspeler, het onderwerp. In dit laatste deel van de serie over grammatica...
Inspiratie uit onderwijsboeken
Patty Roos
Tijdens studiedagen of in een vaktijdschrift als MeerTaal, kom je regelmatig titels van boeken tegen waarvan je denkt ‘die zou ik eens moeten gaan lezen’. In de praktijk van alledag komt van het lezen van die mooie titels echter weinig terecht. In dit artikel vertelt Patty Roos, leraar op een basisschool in Amsterda...