Welkom
Hartelijk welkom op de website van MeerTaal. MeerTaal is een inspirerend en onafhankelijk tijdschrift over taal in het basisonderwijs. Het richt zich op taaldidactiek in de breedste zin van het woord. MeerTaal biedt een mix van theorie en praktijk, bedoeld voor iedereen die betrokken is bij het primair onderwijs: leraren, taalcoördinatoren, directies en pabo-studenten en -docenten.

Bekijk alle Taal = Meer
Word abonnee
Bekijk hier de optiesRedactie
Neem contact op met de redactie
Iedere student aan het lezen!
Leesbevordering op de pabo
Monica Koster en Lucienne Rijks
Tweederde van de pabodocenten vindt hun studenten niet voldoende competent in leesbevordering. Toch moeten deze aanstaande leraren straks hun leerlingen warm maken voor lezen. Wij interviewden pabodocent Marieke Deinum, pabostudent Marla Drenth en projectleider van Stichting De Schoolschrijver Annemarie Heuts over h...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Ik kan al lezen, of toch niet?
Signaleren van kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong
Leonieke Boogaard
Jonge kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong worden nog steeds vaak over het hoofd gezien. Hoe kunnen we deze kinderen eerder herkennen en dus beter begeleiden? Leonieke Boogaard legt dat uit in dit artikel en geeft daarbij allerlei praktische tips.
_w400_h260_bgtop.jpg)
“Hij praat anders nooit!”
Contact maken met jonge kinderen door poppenspel
Lucienne Rijks en Lindai Boogerman
Lindai Boogerman draagt haar jarenlange ervaring met poppenspel voor kinderen over aan leerkrachten. Zij leren en ervaren dat de inzet van poppen veel effect kan hebben op kinderen. Lucienne Rijks interviewde haar hierover. Hoe kun je de poppen inzetten? Welk effect heeft dat en welke tips heeft zij voor leerkracht...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Een goed boek als krachtlijm
Thematisch werken met Lampje
Patty Roos
Het is augustus en 20 kinderen starten met groep 5. Een nieuwe juf, een nieuw lokaal, de muren zijn nog kaal. De meeste van deze kinderen lezen niet graag zelfstandig en zitten nog niet op E4, een enkeling is al iets verder. Toch kiest leerkracht Patty Roos voor het boek Lampje als de krachtlijm die alles verbindt i...

Suzanne Bogaerds-Hazenberg
Suzanne Bogaerds-Hazenberg promoveerde op 5 juni 2023 aan de Universiteit Utrecht met haar onderzoek naar effectief leesonderwijs op de basisschool. Kan aandacht voor tekststructuur positief bijdragen aan de leesvaardigheid van leerlingen?
_w400_h260_bgtop.jpg)
Tekstloos maar kanskrijk
Meer taal en eigen verhaal met tekstloze prentenboeken
Wenckje Jongstra, Lotte Mensing en Claire Goriot
Tekstloze prentenboeken zijn bijzondere prentenboeken. Ze bevatten geen of nauwelijks tekst en de lezer moet zelf de verhaallijn construeren. De boeken hebben vaak prachtige illustraties. Het zijn kunstwerken om alleen of samen in alle rust naar te kijken, van te genieten en over te praten. Het grote voordeel van di...

Handschriftonderwijs: nog steeds relevant!
De meerwaarde van schrijven met de hand
Marion van der Meulen en Monica Koster
Tegenwoordig communiceren we voornamelijk digitaal. We sturen elkaar appjes, we schrijven mails en lezen en schrijven teksten op de computer. Toch staat handschriftonderwijs in groep 3 en 4 nog steeds op het rooster. Is dit een erfenis uit het verleden waar we beter afscheid van kunnen nemen of is het aanleren van e...

Meer taal = meer kansen
Monica Koster
Met een heus taartmomentje op de netwerkdag van het Landelijk Netwerk Taal en een mooi nieuw nummer sluiten we ons jubileumjaar feestelijk af. Het thema van deze netwerkdag was kansengelijkheid en hoe actueel is de naam van ons tijdschrift nog steeds: meer taal = meer kansen. Alles is immers taal. Taal maakt dat je ...

Patrick Rooijackers
promoveerde op 17 februari 2023 aan de Universiteit Utrecht met zijn onderzoek naar het tekstbegrip van vwo-leerlingen. Hij formuleerde aanbevelingen die ook voor het basisonderwijs belangrijk kunnen zijn.

Met de ridster de wereld rond
Janneke Schotveld
Het zal niemand ontgaan zijn dat er in de afgelopen jaren veel beweging is op het gebied van emancipatie door bijvoorbeeld Black Lives Matter, feminisme en aandacht voor gelijke kansen voor LHBTIQ. In het boek Avonturen van de dappere ridster heb ik een wereld gecreëerd waarvan ik hoop dat die ooit werkelijkheid wor...

Trek kinderen een verhaal in met de kamishibai
In stamgroep 1a/2a van Kindcentrum De Vuurvogel in Assen werkt juf Ria Rozema met het boek Maar eerst ving ik een monster van Tjibbe Veldkamp en Kees de Boer. Ze gebruikt daarbij een kamishibai (een verteltheatertje) om het verhaal de eerste keer met veel interactie te introduceren. Voor Ria is het werken met de kam...

Brede schouders onder leesontwikkeling in Mechelen Leesstad
Stefan de Clerck, Els Gommers en Lore Mertens
In Nederland wordt op verschillende plaatsen volop gewerkt aan een leesoffensief, waarbij verschillende instellingen samenwerken om de leesvaardigheid onder jongeren te verbeteren. Onze benedenburen in België zijn vorig jaar al gestart met een brede aanpak van leesontwikkeling: Mechelen Leesstad. Een Hogeschool, de ...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Thuistaal als hulpmiddel
Lidy Peters
Lidy Peters vertelt op welke manieren je de thuistaal van leerlingen in het onderwijs kunt inzetten, en waarom dat belangrijk is.
Gerichter aan de slag met begrijpend lezen
Piers van der Sluis
Veel kinderen die moeite hebben met begrijpend lezen krijgen tijdens de lessen in dit “vak” verlengde instructie. In dit artikel wordt duidelijk gemaakt dat de verlengde instructie niet voor alle kinderen de meest effectieve ondersteuning is. De auteur bespreekt hoe leraren beter kunnen differentiëren en zo aansluit...
Verhalend Ontwerpen in groep 6/7/8
Hanneke Venema
Bij Verhalend Ontwerpen zijn leerlingen op een natuurlijke manier voortdurend bezig met taal-, lees- en rekenonderwijs, terwijl het hoofdthema wereldoriënterend kan zijn. Bij een Verhalend Ontwerp lijken de leerlingen alles zelf te doen, is er een betekenisvolle werkelijkheid, helpt de leraar de leerlingen leren en ...
Meer kennis, meer inzicht, meer taal
Anne-Christien Tammes, Arie Vonk, Eefje van der Zalm en Resi Damhuis
Wilt u uw zaakvaklessen uitdagender maken? Voer dan taaldenkgesprekken met uw leerlingen. Daarmee slaat u twee vliegen in een klap: u werkt aan zaakvakdoelen én aan taalontwikkeling. In ontwerponderzoek is een onderbouwde, samenhangende didactiek ontwikkeld die in de praktijk uitvoerbaar is én toepasbaar is in alle ...
_w400_h260_bg.jpg)
Taalonderzoek in de praktijk
Marian Bruggink
Frederike Groothoff promoveerde in Utrecht op een proefschrift over tweedetaalverwerving bij pas aangekomen migrantenkinderen in de kleuterleeftijd. Daarvoor vergeleek ze de omstandigheden en effecten op speciale nieuwkomersscholen en op reguliere scholen. Daaruit kwamen wel verschillen, maar die waren niet alleen p...
Onderwijs aan anderstalige kleuters
Rianne Buist-Pasveer en Yvette Reuver- van der Gronden
Openbare basisschool De Broekheurne in Enschede heeft een schakelklas voor groep 2. Maximaal 12 kinderen uit de groepen 2 krijgen er drie ochtenden per week, gedurende een jaar, extra aandacht op het gebied van taal. De rest van de tijd gaan deze leerlingen naar hun eigen groep. Doordat de groep klein is, krijgen ze...
Betogende teksten schrijven
Eric Besselink en Eline Seinhorst
In dit artikel geven de auteurs een voorbeeld van een les betogend schrijven. Leerlingen worden daarbij verleid niet alleen hun eigen standpunt te beargumenteren, maar ook na te denken over mogelijke tegenargumenten. Daarmee oefenen ze democratische vaardigheden als denken, respecteren en zich verplaatsen in een ander.
_w400_h260_bgtop.jpg)
Schrijven om te leren
Dieper begrip en betere verwerking van de leerstof
Els Loman en Yonina Pullens
Schrijven heeft in de nieuwe conceptkerndoelen Nederlands een prominente plaats gekregen, met schrijven om te leren als zelfstandig kerndoel. Van scholen wordt gevraagd dat zij de taalontwikkeling van de leerling in alle leergebieden stimuleren. Hoe je schrijfonderwijs en vakinhoud aan elkaar kunt verbinden zodat ze...

Anouk ten Peze
promoveerde op 2 februari 2024 aan de Universiteit van Amsterdam op haar onderzoek naar creatief schrijven in het voortgezet onderwijs.

Podcasts in de klas?
Het luisteren naar een podcast als onderdeel van een tekstset
Boukje Toering
Alhoewel het aanbod podcasts voor kinderen in Nederland niet heel groot is, zijn er toch een paar echte parels te vinden. Op de website kinderpodcasts.nl staat een mooie selectie. Zijn deze parels ook in te zetten in ons onderwijs? En hoe kun je dat doen? In dit artikel lees je wat er bekend is over podcasts in het...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Laten we het over taal hebben!
Betekenisvol grammaticaonderwijs op de basisschool
Jimmy van Rijt
Op de basisschool moeten leerlingen enig inzicht opdoen in taal: hoe zit taal in elkaar, hoe verandert taal en hoe kun je reflecteren op
taalgebruik? Om deze taalbeschouwingsvaardigheden te ontwikkelen, is grammaticaonderwijs onontbeerlijk, maar dan niet op de traditionele
manier. Jimmy van Rijt en Peter de Swart ...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Anouk ten Peze
promoveerde op 2 februari 2024 aan de Universiteit van Amsterdam op haar onderzoek naar creatief schrijven in het voortgezet onderwijs.

Nog meer taal!
In deze editie:
- Onze redacteur is enthousiast over...
- Thema's en Taal, handboek voor leerkrachten van Bea Pompert.
- Samen in één wereld: kindertekst van Haya over haar reis van Saudi-Arabië naar Nederland.
_w400_h260_bgtop.jpg)
Lieke Holdinga
Lieke Holdinga promoveerde op 17 november 2023 aan de Universiteit van Amsterdam met haar onderzoek naar effectieve benaderingen om leerlingen goede teksten te leren schrijven binnen elk vak.

Silke Vanparys
Silke Vanparys promoveerde op 20 oktober 2023 aan Universiteit Gent op haar onderzoek naar de effecten van interactief voorlezen aan het begin van het lager onderwijs (eerste en tweede leerjaar, groep 3 en 4).
_w400_h260_bgtop.jpg)
De Taalcoördinator werkt
De opleiding in beweging
Evelien Burema
Wat is de rol van een taalcoördinator en hoe bereidt de opleiding voor taalcoördinator je voor op deze rol? Evelien Burema gaat hierover in gesprek met opleidingsdocenten Helga van de Ven en Veronique Damoiseaux en met vers afgestudeerde taalcoördinator Annemarie Vervoorn.

Nieuwe kerndoelen en nog meer nieuws
Monica Koster
28 september was een heugelijke dag voor het taalonderwijs. Mogelijk is het je ontgaan, want het was geen voorpaginanieuws in de landelijke pers, maar het was de dag dat de nagelfonkelnieuwe geactualiseerde conceptkerndoelen voor Nederlands werden aangeboden aan demissionair minister Mariëlle Paul. Deze conceptkernd...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Schrijvende kinderen en schrijvende machines
De opkomst van ChatGPT en het schrijfonderwijs
Suzanne van Norden
Wat is ChatGPT en wat betekent de opkomst van ChatGPT voor het schrijfonderwijs op de basisschool? Kun je als (beginnende) schrijver iets hebben aan de teksten die de chatbot produceert? In dit artikel gaat Suzanne van Norden in op deze vragen.
_w400_h260_bgtop.jpg)
Meertaligheid benutten in de rekenles
Lianne Stolte en Jantien Smit
Nederland wordt steeds meertaliger, en onze scholen dus ook. De laatste jaren zien we groeiende belangstelling voor het verwelkomen van meertaligheid op school. Scholen hebben vlaggen uit verschillende landen op hun gang hangen, er hangt een meertalige welkomstboodschap op de voordeur, en bibliotheken worden uitgebr...

Trots op mijn tekst!
Goed schrijven in tien genres binnen de zaakvakken
Femke Cools
Hoe zorg je dat jouw leerlingen (en jijzelf) gemotiveerd blijven om te schrijven? Hoe haal je meer uit je schrijfonderwijs en werk je gericht aan de schrijfontwikkeling van je leerlingen? In dit artikel laat Femke Cools zien hoe je door het gebruik van genres schrijf- en zaakvakonderwijs betekenisvol met elkaar kunt...

Samen leren over meertaligheid
De Teamgids meertaligheid als stevige basis
Inge Jansen
SLO heeft een Teamgids meertaligheid ontwikkeld. In dit artikel legt Inge Jansen aan de hand van praktische voorbeelden uit hoe de gids leerkrachten ondersteunt bij het ontwikkelen van kennis en vaardigheden over het waarderen en inzetten van meertaligheid in de klas.

Het Mooie Kinderboekenfestival
Dominique Dammers
‘Whaa, nou mag ik eindelijk ook eens naar een festival!’ Het is zondag 19 juni en we zijn onderweg naar Den Bosch voor Het Mooie Kinderboekenfestival. Mijn zoon Peter wilde een vriendje meenemen, en het was Leon die zich zo verheugde op zijn eigen festival.

Beter schrijven door samen SPARREN
De kracht van dialogisch schrijven
Monica Koster en Renske Bouwer
Kun je van leerlingen betere schrijvers maken door ze in gesprek te laten gaan over hun teksten? Dat was de hoofdvraag van het onderzoeksproject Dialogisch schrijven. In dit artikel laten Monica Koster en Renske Bouwer zien wat dialogisch schrijven precies inhoudt en bespreken zij enkele bevindingen uit het onderzoe...

Eerste hulp bij effectief leesonderwijs
Lezeninhetpo.nl
Bea Ros
Dit voorjaar lanceerden Stichting Lezen en SLO lezeninhetpo.nl: een website met achtergrondinformatie en tips over effectief leesonderwijs. In dit artikel vertellen drie leerkrachten hun ervaringen met de website.