Welkom
Hartelijk welkom op de website van MeerTaal. MeerTaal is een inspirerend en onafhankelijk tijdschrift over taal in het basisonderwijs. Het richt zich op taaldidactiek in de breedste zin van het woord. MeerTaal biedt een mix van theorie en praktijk, bedoeld voor iedereen die betrokken is bij het primair onderwijs: leraren, taalcoördinatoren, directies en pabo-studenten en -docenten.

Bekijk alle Taal = Meer
Word abonnee
Bekijk hier de optiesRedactie
Neem contact op met de redactie
Nog meer taal!
In deze editie:
- Onze redacteur is enthousiast over...
- Kindertekst van Hosna
- Praktische handvatten voor lesgeven aan Oekraïense kinderen
- Tips

Minor Nieuwkomersonderwijs op de pabo
Ria Goedhart
‘Super leerzaam en interessant’ en ‘Heel verrijkend!’ Zomaar een paar afsluitende opmerkingen die studenten van de minor Nieuwkomersonderwijs maakten tijdens de laatste bijeenkomst. Het duidt op voldoening. Ook op een vereiste? In de ogen van leraren in het nieuwkomersonderwijs zeker. Zij pleiten voor een goede voor...

Aan de slag met wereldoriëntatie én taal: twee vliegen in één klap!
Wat is de meerwaarde van geïntegreerde lessen wereldoriëntatie en taal?
Anne-Christien Tammes & Femke Ruiter
Waarom zou je taaldoelen koppelen aan doelen van wereldoriëntatie? En hoe doe je dat? Dit artikel gaat over de kracht van geïntegreerde lessen wereldoriëntatie en taal. Anne-Christien Tammes en Femke Ruiter beschrijven aan welke voorwaarden deze lessen moeten voldoen en geven praktijkvoorbeelden waar je als leerkrac...

Evelyn Bosma en Naomi Nota
Evelyn Bosma en Naomi Nota wonnen op 15 november 2020 de vijfde Klokhuis Wetenschapsprijs met hun onderzoek ‘Hoe lezen tweetalige kinderen in Friesland?’ Voor beide onderzoekers een bekend onderwerp: Evelyn promoveerde op 2 oktober 2017 aan de Fryske Akademy en de Universiteit van Amsterdam met haar onderzoek naar d...

Ik wil een wiegje worden
Bette Westera
De kinderlijke verwondering van een kleuter die ontdekte dat houten voorwerpen ooit bomen waren bracht Bette Westera op het idee voor een boek over bomen die zich afvragen wat ze later willen worden. Daarmee sluit Ik wil een wiegje worden, zei de wilg prachtig aan bij het thema van de Kinderboekenweek 2021: Worden w...

Henriette Raudszus
Henriette Raudszus promoveerde op 7 september 2020 aan de Radboud Universiteit Nijmegen op haar onderzoek naar begrijpend lezen bij meertalige leerlingen in de bovenbouw van de basisschool.
_w400_h260_bgtop.jpg)
De sjwa, onze meest frequente klinker
Dolf Janson
In onze spreektaal komt één klinker het meest voor. Toch wordt hieraan in het gebruikelijke taal- en spellingonderwijs nauwelijks aandacht besteed, terwijl het herkennen van die klinker voor de juiste spelling van veel woorden heel bepalend is. In dit artikel geeft Dolf Janson daarom uitleg over de rol van deze kenm...

Thema’s en teksten: een krachtige verbinding
Bea Pompert
Leraar Annika werkt in groep 3 en geeft haar taalonderwijs vorm door te werken met interessante en betekenisvolle thema’s. Bij deze thema’s zoekt ze zelf boeken en teksten. In dit artikel beschrijft Bea Pompert hoe je thema’s en teksten verbindt met lezen en waar je rekening mee moet houden.

Lef in tijden van corona
Janneke Moeleker
Dinsdag 3 maart 2020. Ons nieuwe thema voor de kleutergroepen ‘Wij zijn piraten’ gaat van start.

Scoor een Boek! met het hele gezin
Taalonderwijs in beeld
Jolanda Robben
Jolanda Robben is met hart en ziel betrokken bij leesbevordering. Ze ontwikkelde Scoor een Boek!, een programma voor kinderen en ouders, dat lezen en sport aan elkaar verbindt.
_w400_h260_bgtop.png)
Aan de keukentafel
column ouder
Joy Klinkenberg
Thuisonderwijs, wie had gedacht dat we dat massaal zouden moeten doen? Was dat niet voor een paar gezinnen die een trekkend bestaan hebben? Of vanwege levensbeschouwelijke overwegingen geen geschikte school voor hun kind kunnen vinden?
Goed onderwijs: de sleutel tot succes
Maud van Druenen
We vinden veel kinderen op scholen die wel willen, maar niet kunnen lezen. Ze slagen er onvoldoende in om woorden goed en snel te ontsleutelen. Deze leerlingen hebben méér leesondersteuning en méér leesoefening nodig dan de gemiddelde leerling. Dit artikel betoogt dat met goed onderwijs de leesproblemen bij een groo...
Taal is meer
Dolf Janson
Spelen met taal door middel van taalspellen voor leerlingen uit de midden- en bovenbouw.
De ontbrekende schakel
Marlon Ruwette en Erik van Schooten
Dat lezen belangrijk is voor kinderen, dat is bekend. Maar wat doen leraren in groep 7 en 8 om hun leerlingen te laten lezen? Welke activiteiten en typen leesbevordering gebruiken leraren? Spelen verschillen tussen leraren een rol? En laten leraren zich leiden door hun leerlingen?
_w400_h260_bg.jpg)
Je kunt niets zonder kennis - taalonderwijs zonder trucjes
Prof.dr. Marc van Oostendorp
Naar aanleiding van de publicatie van de zg. Grote Opdrachten van de ontwikkelgroep Nederlands van Curriculum.nu beschrijft Marc van Oostendorp wat hem in deze teksten opvalt. Zijn motto is daarbij dat je moedertaal leren nooit ophoudt en dat het daarom belangrijk is om leerlingen niet alleen te trainen in hun taalv...
_w400_h260_bg.jpg)
Praten honderduit
Marian Bruggink, Maud van Druenen, Heleen Strating, Jack Duerlings
Naar aanleiding van het in 2019 gepubliceerde peilingsonderzoek van de Inspectie van het Onderwijs over mondelinge taalvaardigheid beschrijven de auteurs de noodzaak van gerichte aandacht van leraren voor de ontwikkeling van de mondelinge taalvaardigheid van hun leerlingen. Zij pleiten er o.a. voor om kinderen meer ...
_w400_h260_bg.jpg)
Taalonderzoek in de praktijk: Nicole Swart
Marian Bruggink
Nicole Swart is in december 2018 gepromoveerd aan de Radboud Universiteit. Zij onderzocht de rol van woordenschat bij het begrijpen van teksten in de midden- en bovenbouw van het basisonderwijs. Daarbij heeft zij ook gekeken naar de invloed van cognitieve factoren op de ontwikkeling van begrijpend lezen. Een focus o...
Zalf of crème
Martie de Pater-Sneep
In dit artikel worden handvatten gegeven hoe je tijdens de voorbereiding en uitvoering van je taal- en zaakvaklessen om kunt gaan met de verschillen in woordkennis tussen leerlingen.
_w400_h260_bg.jpg)
Stimuleren van geletterdheid met een prentenboek als uitgangspunt
Hetty van den Berg
Tien procent van de leerlingen dreigt als laaggeletterde van school te komen. Dit kun je als team voorkomen door doelgericht het taalgebruik te stimuleren vanaf leerjaar 1, o.m. door een actieve inzet van prentenboeken. Rond die prentenboeken kunnen dan activiteiten en voorwerpen ingezet worden die het verhaal tot l...
Hooggeëerd publiek!
Alie Smidstra en Anita Middel
Oefenen met theaterlezen, geïntegreerd met de didactische principes van RALFI, heeft een positief effect op het technisch leesniveau, de fluency en de leesmotivatie van leerlingen
met leesproblemen. Dat bleek in 2010 al uit het onderzoek Mag ik meedoen? Theaterlezen voor leerlingen met leesproblemen van Hanneke Stap...
Schrijven in het hart van het taalonderwijs
Suzanne van Norden
Kinderen uit groep 3 kun je geen groter plezier doen dan hen schrijftaakjes te geven en vervolgens te bewonderen wat ze geschreven hebben. Jammer genoeg gaat die motivatie voor schrijven in de loop van de jaren snel achteruit. Veel leraren zijn ontevreden met de schrijfproducten van hun leerlingen, maar ook met de k...
Begrijpend lezen: het kan slimmer en beter
Fenje Louwsma-Koksma en Jos Boerema
Lezen met begrip is een complexe vaardigheid. Onder invloed van krimp en de wet op passend onderwijs worden de niveauverschillen tussen leerlingen in klassen steeds groter, maar de beschikbare onderwijstijd blijft hetzelfde. Dit stelt leraren voor een nog grotere opgave. Hoe vind je als leraar de juiste handelingsge...
_w400_h260_bg.jpg)
Taal = meer
Dolf Janson
Vier talige opdrachten voor leerlingen:
- over de betekenis en de verwantschappen van het woord varen,
- raadseltaal, zoals je dat in cryptogrammen tegenkomt,
- het vinden van een passende verzamelnaam, net als bij breuken die gelijknamig moeten worden,
- de functie en de plek van komma’s.
_w400_h260_bg.jpg)
Schrijftandem – per twee aan de slag met schrijfstrategieën!
Fien De Smedt
Het schrijven van teksten vinden Vlaamse leerlingen aan het eind van het basisonderwijs lastig. De auteur heeft in haar promotieonderzoek vanuit de Universiteit Gent geprobeerd hieraan iets te veranderen. Zij koos voor twee opties: instructie en samenwerken in tweetallen.
Nieuwkomers – Moedertaal op een voetstuk
Esmeralda Akdag
Vanuit de ervaringen op haar Middelburgse school beschrijft de auteur hoe belangrijk het erkennen van de moedertaal van de leerlingen blijkt te zijn. Het bevordert niet alleen hun taalontwikkeling in zowel de eigen moedertaal als in het Nederlands, maar geeft hen ook een gevoel van veiligheid, wat ook hun integratie...
_w400_h260_bg.jpg)
Literaire leesgesprekken voeren in de Boekenclub!
Adrie Vroon
Alle leerlingen van de groepen 5 en 6 van bs. D’n Bogerd in Geldermalsen komen eenmaal per maand bij elkaar als boekenclub. Vanuit Bibliotheek Rivierenland begeleidt de auteur deze boekenclub met als doel het leesplezier van de kinderen te vergroten. De hele groep leest hetzelfde boek en daarna bespreken ze in groep...
De verbeelding aan de macht
Saskia van Aartsen en René Berends
Het vertellen van verhalen staat onder druk. Leraren kiezen steeds vaker voor een filmpje of wat foto’s, pakken vaker een voorleesboek of geven leerlingen vaker een tekst te lezen, dan dat ze een verhaal vertellen. In dit artikel pleiten de auteurs voor hernieuwde aandacht voor de ‘ouderwetse’ vertelling. Hoewel… ‘o...
Van taalarm naar taalrijk onderwijs
Anneke Smits en Erna van Koeven
Uit de laatste PISA-resultaten blijkt dat Nederland voor leesvaardigheid gezakt is op de internationale vergelijkingsladder: onze score is gedaald en het percentage laaggeletterde leerlingen is toegenomen. In dit artikel geven de auteurs een toelichting op deze resultaten: wat is er aan de hand?
_w400_h260_bg.jpg)
Ontwikkelschool in de kijker: bs de Regenboog in Schijndel
Marja Schippers en Mireille Louwers
Een portret van een ontwikkelschool die via Curriculum.nu bezig is met het leergebied Nederlands: hoe ziet hun taalonderwijs er nu uit? Waarom doen ze mee aan en waar hopen ze op? Waar wij afgelopen jaren op De Regenboog mee bezig zijn geweest is de zogenaamde ‘sjablonen-didactiek’. Sjablonen vormen een uitgangspun...
Snellezen in groep 8
René Berends
Elk jaar weer buigen leraren zich over de vraag hoe leerlingen op de stap naar het voortgezet voorbereid moeten worden. Op De Hovenschool in Deventer ontstond het idee om aan een programma studievaardigheden een onderdeel ‘snellezen’ toe te voegen. In dit artikel wordt die keuze verantwoord, de opzet van het program...
_w400_h260_bg.jpg)
Schrijven betekenisvol maken door formatieve evaluatie
Jarno Zwiers
In het streven het schrijfonderwijs betekenisvol te maken en de leerlingen zich daarbinnen eigenaar te laten voelen heeft het team van Het Rastholt in Hoogeveen gekozen voor de cyclus van formatieve evaluatie om dit te realiseren. Op basis van de ervaringen met deze vijf stappen geven zij tips voor andere teams dit ...
Taal is meer
Dolf Janson
Spelen met taal door middel van taalspellen voor leerlingen uit de midden- en bovenbouw.
Taal is meer
Dolf Janson
Spelen met taal door middel van taalspellen voor leerlingen uit de midden- en bovenbouw.
Geletterdheidspraktijken
Jan Berenst
We gebruiken, ondanks de digitale revolutie, vooral papieren teksten in ons leesonderwijs. Terwijl het ons in datzelfde leesonderwijs nog steeds niet lukt om onze leerlingen gemotiveerde lezers te laten worden. In dit artikel zet de auteur uiteen waarom de tijd nu rijp is om ons leesonderwijs te herzien, zodat we le...
Taal is meer
Dolf Janson
Spelen met taal door middel van taalspellen voor leerlingen uit de midden- en bovenbouw.
Poëzie - Cijfergedichten
Poëzie is meer dan alleen taal. In de vorm en de inhoud van gedichten spelen ook getallen vaak een rol. Gebruik deze lessuggesties om met leerlingen uit de middenbouw met getallen in gedichten aan de slag te gaan.